Vaarwel Mark Rutte, zie de puinhopen die je achterlaat

Geachte heer Rutte, beste Mark,

Mark Rutte “De val waarvan iedereen wist dat ie zou komen”. De eindigheid der dingen. Vrijdagmiddag 7 juli 2023. Uw vierde verstandshuwelijk. Kaputt. Uw reactie op deze grote ramp? Onderkoeld en kalmpjes. Typisch Ruttiaans.

Uit de wandelgangen kwamen er al voor dat moment suprême allerlei berichten naar buiten. “Een breuk die willens en wetens door Mark Rutte was veroorzaakt”. “Verkiezingen, dan komt hij weer als winnaar uit de bus”. Even, heel even leek het erop dat die ijzeren Haagse wet – wie breekt, die betaalt – niet zou gelden voor het zondagskind Mark Rutte aka Teflon Mark. De man die al 13 jaar onverschrokken, geruggesteund door een woest-opportunistische inner-circle, allerlei woelige politieke baren had getrotseerd.

De man die het politieke midden eigenhandig had veranderd in een Kalahari, want dan kon hij zowel op links als op rechts formeren. Diepe onoverbrugbare politieke tegenstellingen. De verwarring is compleet. Links en rechts wantrouwen elkaar. De Tweede Kamer is een atavistische club geworden. Doe zelf normaal… Uw nalatenschap na 13 jaar regeren.

Maandag moest u snel normaal gaan doen, voordat de pek-en-veren-brigade aan zijn onzalige klus zou beginnen. “Ik ga de politiek verlaten”, zei u. Alsof u twee ons palingworst bij slagerij Dungelmann bestelde.

10 minuten eerder, op NPO Radio 1: Allerlei politieke watchers met hun mening. Die motie van wantrouwen, aangekondigd door uw politieke Nemesis, Wilders? Die zou het niet redden, want teveel staatsrechtelijke voetangels en bestuurlijke drempels. Iemand anders riep dat D66 en CU niet vóór de motie zouden stemmen. Grappig. Hadden deze watchers dan nog nooit van Machiavelli gehoord? Of dat machtspolitiek sinds de nadagen van Fortuyn koning-keizer-admiraal is op het Binnenhof?

De Telegraaf begon meteen met stoken en hitsen. Het was Sigrid Kaag geweest die belde om te zeggen dat het klaar was. Met andere woorden: D66 en CU zouden wel degelijk de ingediende motie steunen. Triest, maar zeer plausibel. Wat een leergeld, allemaal. Maar dat leergeld, dat is niet voor uw rekening, wat ik u brom.

Uw politieke actie heeft vooral voor de sociaal zwakkeren en de maatschappelijk kwetsbare mens grote gevolgen. Koopkrachtreparatie. Aanpassen van de participatiewet. Dat moet nu allemaal wachten tot… ja tot… er ooit weer een missionair kabinet komt. Voor uw achterban breken er slechts spannende tijden aan.

In het belang van het land was het beter geweest als u eerst netjes de rommel had opgeruimd. De toeslagenaffaire had opgelost. De stikstofcrisis had opgelost. De boeren meer perspectief had geboden.

Weet u, het ergste vind ik dat u zo onoordeelkundig en rücksichtslos hebt zitten snoeien en kappen in allerlei sociale voorzieningen. Knoeien met het sociale vangnet, want de verzorgingsstaat, die moest kadukkie. Een kleinere overheid. Dat laatste is u prima gelukt. U bent alvast opgestapt…. nu de rest nog.

De VVD is geen Sinterklaas, zei Hans Wiegel eens. Maar de VVD speelde de afgelopen jaren zo vaak voor Sinterklaas voor de rijken, de machtigen en de multinationals. Het waren vooral de bleekneusjes en de zwakkeren die de harde klappen kregen. De ouderen. De mensen met uitkeringen. Arbeidsongeschikten. Gehandicapten. Kinderen uit sociaal zwakkere milieus. Mensen met een kleurtje en, o, ja niet te vergeten, de asielzoekers.

Wilders inhalen op rechts. De verloren kiezers uit dat rechtse bolwerk losweken en paaien met harde rechtse beloften om de sociale verzorgingsstaat voor eens en voor altijd de nek om te draaien. Dat was uw missie. Maar die kiezers, als de verwende kinderen die ze zijn, die zijn altijd op zoek naar een pot met goud. Ze willen mooie gladde praatjes. Schuldigen zoeken voor hun innerlijke onvrede. Ze kregen genoeg van Geert Wilders. En massaal stapten ze over naar die Thierry. Thierry was nog rechtser. Nog radicaler. Een pianospelende doldrieste megalomaan. Nu is Caroline, de nieuwe ster aan het politieke firmament. En als Pieter Omtzigt met een nieuwe partij komt dan verbleekt de ster van Caroline van de Plas in luttele seconden.

De PVV, uw (gedoog)partner, was een deceptie. En toch sloot u Forum niet bij voorbaat uit. Pas toen ze met allerlei rare rassentheorieën op de proppen kwamen zei u, neen, liever niet.

Hoe driest!

Die afkeer van links ook. Onbegrijpelijk. En toch was het de PvdA met wie u het beste zaken kon doen. U at ze helemaal leeg. Als dank voor bewezen diensten. Het was niet persoonlijk, zult u zeggen. Bovendien: ze hebben het allemaal zelf laten gebeuren. En dat is waar. Het waren PvdA-bewindslieden die de sociale verzorgingsstaat de finale doodschop gaven. Opportunisten. Machtspolitici. Maar ze mogen niet klagen. Allemaal werden ze rijkelijk beloond voor de bewezen diensten. Voorzitter hier. Bestuurder daar. Want van die schamele uitkering leven? Je huis opeten? Een rechercheur van de Sociale Dienst die de tandenborstels komt tellen? Das voor echte nietsnutten en luiwammesen.

Tijdens uw bewind brokkelde de democratie nog verder af. De landsadvocaat die u zo ijverig en zo resoluut in bescherming nam. Hun negatieve invloed op de rechtspraak vindt u kennelijk geen probleem. U blijft maar volhouden dat ze niets hebben gedaan. De berispingen van de tuchtrechter? Ach ja, dat kan iedereen overkomen. U vergat weer (voor de zoveelste keer) dat u in landsbelang moest handelen…. en niet in het belang van een groepje geprivilegieerde witte boorden.

Maar uw grootste echec vind ik toch wel dat constante gestuntel tijdens de coronacrisis. Wat een brokken en misrekeningen. Herd-immunity, riep u tijdens de eerste dagen van de crisis. Bleek dat de economische belangen zwaarder wogen dan mensenlevens. Al die onnodige sterfgevallen van kwetsbare ouderen in verzorgingshuizen. Zorgmedewerkers die besmet raakte, want de overheid bestelde niet op tijd beschermende kleding.

De kardinale inschattingsfout van de zomer van 2020: doen alsof corona verdwenen was. Oplopende besmettingen in augustus 2020. Meer doden. De ellendige kerst van 2020. Nog meer doden. Steeds die onnodige lockdowns. Zoveel doden. Die vermaledijde avondklok, die nergens goed voor was. Zeiken over mondkapjes in de publieke ruimte. Geen geld voor publieksvoorlichting uittrekken. Geen geld voor onderzoek. Nog een ellendige, verdrietige kerst in 2021. Treuzelen met vaccins. Politiek bedrijven met vaccins. Politiek bedrijven met de crisis.

De val van Rutte III. Een gezondheidscrisis electoraal uitbuiten. Mondkapjesdeal en mensen die gillend rijk werden. Een corona-app die niet goed werkte, maar klauwen vol geld kostte. Geen beleidsevaluatie naderhand. Geen afdoende verantwoording. De publieke gezondheidszorg niet beter outilleren om een nieuwe crisis te voorkomen.

En nu, nu, gaat u weg. Het lijkt me sterk dat het parlement any time soon onderzoek zal doen naar het handelen van de regering tijdens de pandemie. Of dat ze zullen besluiten om een andere landsadvocaat in te huren.

Wij de gewone burgers van dit land, wij mogen in onze handjes klappen als er in de zomer van 2024 een missionair kabinet op het bordes bij de Koning staat voor een fotoshoot.

Maar u bent klaar met de klus. Een dikke punt. Geen komma.

Het beste met u. Adjosi. Brassa, en een dikke bossie, zeggen ze in Suriname……

Natascha Adama