De echte antisemiet. Iedereen die kritiek op het gewelddadige beleid van Israël, maar ook op Hamas, spaart, heeft de lessen van de geschiedenis niet begrepen.
antisemiet Vooral in Duitsland hoor je nu overal beschuldigingen van antisemitisme. Er wordt gezegd dat vooral wij Duitsers Israël nu volledig moeten steunen. De auteur bezocht Israël verschillende keren en was zich altijd bewust van de Duitse schuld. Op basis van haar uiteenlopende indrukken en gesprekken met Joodse en Arabische Israëli’s kwam ze echter tot de conclusie: vooral tegen de achtergrond van de belaste geschiedenis van Duitsland kunnen we de Israëlische politiek niet zomaar bekritiseren; we moeten dat ook daadwerkelijk doen.
Door Erich Brink
Iedereen die Israël bekritiseert, wordt in Duitsland momenteel doorgaans een ‘antisemiet’ of ‘idioot’ genoemd. Vooral de spiegel valt op. Eergisteren klaagde columnist Sascha Lobo over Duits links en viel hij de slogan van een bijeenkomst in Berlijn aan: “Bevrijd Palestina van Duitse schuldgevoelens”. (“Bevrijd Palestina van Duitse schuld.”)
Volgens Lobo betekent deze zin dat “de lessen uit de Holocaust niet mogen worden toegepast in Israël. Dat je uit de industriële massamoord op zes miljoen Joden op geen enkele manier mag concluderen dat je de levende Joden van vandaag moet steunen tegen moorddadig antisemitisme.” Ik interpreteer deze zin anders.
Ik ben Duits. Ik was er nooit trots op. Mijn ouders waren tieners toen de Holocaust begon. Net als zoveel anderen zeiden ze tegen mij: “We wisten van niets.” Ik schaamde me voor hun lafheid, voor deze pseudo-onschuld van een hele generatie. Maar hoe kan ik iets veroordelen dat ik zelf nog nooit heb meegemaakt?
‘Jullie Duitsers hebben de schuld van alles. Zonder de Holocaust zouden de Israëli’s ons, Palestijnen, nooit zo onderdrukken als zij deden.”
Natuurlijk stelde ik mezelf, net als de meeste mensen, de vraag: wat zou ik hebben gedaan als ik toen had geleefd? Zou ik een dader, volger, ducker, overloper zijn geweest – of zou ik de moed hebben gehad om me te verzetten? Ik bad voor het laatste, maar wie kon het weten.
Toen ik Israël voor het eerst bezocht, was ik bang geconfronteerd te worden met deze collectieve schuld. Wat was ik blij dat ik hartelijk werd verwelkomd. Ik ervoer een diepe uitwisseling, ontmoeting, vriendschap. Alsof de droom van Martin Luther King werkelijkheid werd, alleen in relatie tot Duitsers en Israëliërs: de nakomelingen van de slachtoffers en de nakomelingen van de daders staan zij aan zij.
Vergeet nooit! Nooit meer fascisme! Nooit meer zal er zo’n monsterlijke misdaad plaatsvinden als de Holocaust! Niet tegen joden, niet tegen zwarten, niet tegen inheemse volkeren, tegen niemand! Dat is nog steeds mijn wens: ik vergat gewoon de Palestijnen.
Ik vond het land prachtig, bezocht kibboetsen, wandelde aan de Zee van Galilea en in de Negev – en had aanvankelijk geen besef van de situatie van de Palestijnen in Israël en de bezette gebieden. Een secundaire tegenstrijdigheid die verloren ging in de opwindende ontmoeting met Israël.
Pas tijdens verdere bezoeken moest ik zien wat voor onrecht hier gebeurde. Sommige van mijn Israëlische vrienden vestigden mijn aandacht erop – anderen keken liever niet: landonteigening, bezetting, militair bewind, veertig jaar oude vluchtelingenkampen waar oude mensen nog steeds de sleutels van hun huizen bewaren – huizen die al lang geleden vernietigd.
Ik kwam vaak terug. Ik heb interviews afgenomen. Ik heb alles over dit onderwerp gelezen. En we schreven samen met een jeugdgroep een toneelstuk: ‘Wij weigeren vijanden te zijn.’ In 2005 gingen we te voet met 80 mensen op een vredespelgrimstocht door het hele land en voerden die overal op – in Israël en op de Westelijke Jordaanoever, in vluchtelingenkampen en Arabische dorpen, kibboetsen, Israëlische nederzettingen en militaire kampen.
Het stuk toonde het vaak verdeelde ‘heilige land’ vanuit het perspectief van de buitenaardse verslaggever ‘Kim’. Wat ziet ze? De aarde is besmet met het oorlogsvirus. En de ziekte verergert in het zogenaamde Heilige Land: diep patriarchale religies, fanatisme, collectief trauma, ideologieën, tegenstrijdige waardensystemen – en dit alles in de greep van mondiale machtsbelangen.
Dat was onze boodschap: de bevolking van deze regio wordt gegijzeld. Hun banden zijn loyaliteit, angst, erbij horen, gekwetste trots, machteloosheid en woede. En toch is er hoop: als ze maar leren lopen in de mocassins van anderen. Konden ze elkaar maar zien zoals wij ze zien: mooi, genereus, buitengewoon gastvrij, rijk aan cultuur – en ook zien wie ze zo gebruikt.
Het stuk was enthousiast, naïef en een beetje gênant, de reacties varieerden – van beleefd over enthousiast tot verontwaardigd. En op het einde steeds weer de vraag: “Laat je het stuk ook aan de andere kant zien?” Ja? Dit werd aan beide kanten als moedig beschouwd.
Het feit dat we Duitsers waren en dat de Holocaust deel uitmaakte van het stuk, werd door het grootste deel van het publiek gewaardeerd. Slechts in één Palestijnse stad – ik denk dat het Qalqilya was – stond een man boos op en schreeuwde tussendoor. Onze vertaler vatte het als volgt samen: “Jullie Duitsers hebben de schuld van alles. Zonder de Holocaust zouden de Israëli’s ons nooit op deze manier onderdrukken.”
En dit is ongeveer hoe ik de bovengenoemde slogan “Bevrijd Palestina van Duitse schuldgevoelens” begrijp:
Ja, wij Duitsers hebben een enorme historische schuld op ons schouders genomen: we hebben miljoenen mensen genadeloos vernietigd, waarvan de overgrote meerderheid Joden waren.
Dit trauma heeft genezing nodig – zodat het niet altijd wordt doorgegeven. Bijvoorbeeld voor de Palestijnen. Is er een manier waarop we het trauma samen kunnen dragen en genezen? Kunnen we niet samenkomen – als kinderen van slachtoffers en daders en volgers en iedereen – en nogmaals samen zeggen: “Nooit meer!”?
Er zijn jaren verstreken sinds onze pelgrimstocht. De vrede is niet in zicht. Integendeel, de situatie is verslechterd. De Israëlische regeringen werden steeds rechtser. De Palestijnen hebben al jaren geen leider meer die ze vertrouwen. Het kruitvat gloeit – en stond te wachten om te ontploffen.
Toen kwam 7 oktober. De moorddadige bestialiteit van de aanval is ongelooflijk: zinloos, wreed, verraderlijk. Ik heb een kennis die zich zestien uur lang in een kast verstopte totdat hij werd gered. De jongeren op het festival! Vrijwel iedereen in Israël kent wel iemand die is gedood, gewond, ontvoerd of overleefd. Wat doet dat met een samenleving: het gevoel geen veilige plek meer te hebben!
Sommige overlevenden hebben enorme grootsheid en eis getoond: geen wraak in mijn naam! Maar de collectieve bestraffing van de bevolking van Gaza door de Israëlische regering heeft al tot veel meer doden geleid. Zinloos, wreed, verraderlijk.
Welke generatie zal uit deze wreedheden voortkomen? Hoe zal iemand zich daar ooit weer veilig kunnen voelen – Israëlisch of Palestijns?
De organisatie die opdracht heeft gegeven tot de bloedbaden van 7 oktober en deze heeft uitgevoerd, is crimineel. De Israëlische regering, met haar ultrareligieuze leden die niet ontvankelijk zijn voor andere argumenten – met de tactiek om Hamas en Fatah tegen elkaar uit te spelen en de Palestijnen elke kans op een eigen staat en zelfbeschikking te ontnemen, met haar toenemende Een blokkade die het internationaal recht – en het bezettingsbeleid – schendt, is ook crimineel. En dat geldt ook voor de regeringen van alle landen die de huidige genocide tolereren .
Dit zijn de echte antisemieten. Omdat ‘Semieten’ in de letterlijke zin afstammelingen van Abraham betekenen, en dit zijn niet alleen Joden, maar ook Arabieren – dat wil zeggen alle stammen in de regio. En ze worden momenteel allemaal bedreigd door een uitbarsting van geweld. Het is daarom niet antisemitisch om het beleid van Israël, de VS, Duitsland en natuurlijk Hamas te bekritiseren. Het is eerder antisemitisch om dit niet te doen.
