De wereldorde zal worden bepaald door wat er in Oekraïne gebeurt

In een nieuwe mondiale machtsverschuiving kan de nederlaag in Oekraïne ertoe leiden dat Rusland en China een nieuwe mondiale orde definiëren waarin Amerikaanse waarden steeds irrelevanter worden.

Een Russische overwinning in Oekraïne zal waarschijnlijk de huidige wereldorde veranderen, vertelden drie vooraanstaande Oekraïense politicologen aan WhoWhatWhy . Deze deskundigen zien de Russische invasie van Oekraïne als onderdeel van een grotere, voortdurende verandering in de huidige wereldorde, waarbij China en Rusland strijden om meer mondiale invloed.

“Steun voor Oekraïne is geen liefdadigheid, en het gaat niet om winst”, zegt Alexei Jakubin, universitair hoofddocent aan het Polytechnisch Instituut van Kiev. “Het gaat om mondiale veiligheid. Het is in het belang van Amerika om zijn steun voort te zetten, want wat is het alternatief? Een wereld waarin China de wereldleider wordt en de wereld naar zijn beeld vormt?”

Volodymyr Fesenko, hoofd van het Pentacentrum voor Toegepast Politiek Onderzoek in Kiev, wees erop dat de overgave aan Vladimir Poetin nu een veel grotere oorlog in de toekomst met zich meebrengt. ‘Laat me u eraan herinneren dat Poetin in december 2021 een ultimatum heeft gesteld aan zowel de Verenigde Staten als de NAVO’, zei hij. De essentie van het ultimatum was de eis dat de NAVO haar operatiegebied zou terugtrekken tot aan de grens die vóór 1997 bestond. Dat zou betekenen dat zij afstand zou doen van haar belofte om Polen, voormalige Sovjetlanden en de Balkan te verdedigen, om nog maar te zwijgen van Finland en Zweden, die onlangs gevraagd om lid te worden van de NAVO. 

“Als Poetin in Oekraïne niet wordt tegengehouden”, waarschuwde Fesenko, “wordt het risico van een mondiale oorlog veel reëler.” Fesenko denkt dat een Oekraïense nederlaag niet alleen het vertrouwen van Poetin vergroot als het gaat om het intimideren van andere landen, maar China ook zou kunnen aanmoedigen het risico te nemen Taiwan met militair geweld te veroveren.

Nickolay Kapitonenko, universitair hoofddocent aan het Instituut voor Internationale Betrekkingen van de Taras Shevchenko Nationale Universiteit van Kiev, is van mening dat de VS te veel in Oekraïne hebben geïnvesteerd om nu terug te treden. De VS hadden vóór de Russische invasie misschien tot een andere handelwijze besloten, maar het land heeft nu te veel van zijn mondiale reputatie op het spel staan ​​om het risico te lopen zich terug te trekken.

Alexei Jakubin en Nickolay Kapitonenko. Fotocredit: Stefan Weichert / WhoWhatWhy

‘Als Rusland hier wint’, zei Kapitonenko, ‘zullen er negatieve gevolgen zijn voor het Amerikaanse leiderschap, zijn allianties en zijn langetermijnbelangen. Het zal aanzienlijk zijn.”

De weg naar chaos

Alle drie de politieke wetenschappers zijn het erover eens dat het lot van Oekraïne een belangrijke rol zal spelen bij het bepalen van de veranderende wereldorde. 

Sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie heeft de wereld een grotendeels unipolaire orde ervaren, waarbij de VS de facto de verantwoordelijkheid op zich namen voor het zorgen voor internationale stabiliteit. De militaire en economische dominantie van de VS is in de loop der jaren afgenomen, niet omdat de VS zwakker werd, maar omdat ontwikkelingslanden en opkomende markten online kwamen en 

alternatieven bieden voor wat de VS te bieden hebben. Opkomende machten als China, India en Brazilië verschenen op het wereldtoneel.

Volgens het Internationale Monetaire Fonds ( IMF) is het Amerikaanse aandeel in het mondiale BBP, gebaseerd op PPP (koopkrachtpariteit), gedaald van 21,5 procent in 1990 naar 15,4 procent nu. In dezelfde periode steeg China van 4 procent naar 18,8 procent, terwijl het ook zijn militaire capaciteiten uitbreidde. 

De achteruitgang is ook zichtbaar onder Amerikaanse bondgenoten. Uit gegevens van het IMF blijkt dat voor de G7-landen (de VS, Canada, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Japan, Italië en Frankrijk) hun aandeel in het BBP per PPP is gedaald van 50,4 procent van het mondiale BBP in 1990 naar 29,9 procent. Vandaag.

“We bevinden ons in de overgang van het westerse leiderschap dat volgde op de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog naar een gewijzigde internationale orde waarin de landen van het Zuiden, vooral China, hun eigen agenda proberen na te streven”, aldus Kapitonenko.

De Amerikaanse hegemonie staat onder druk en is volgens Kapitonenko waarschijnlijk al verdwenen. De nieuwe wereldorde moet nog worden bepaald. Wrijving ontstaat doordat opkomende landen proberen hun eigen agenda vooruit te helpen in een wereld die snel verandert en waarin nog geen nieuwe orde is gedefinieerd.

Volgens de theorieën van ‘machtsoverdracht’ ontstaan ​​conflicten wanneer nieuwe uitdagers gevestigde machten die voorheen de macht hadden, terzijde beginnen te schuiven. “Het moment waarop een uitdager het gat in de bestaande hegemonie dicht, is het gevaarlijkst in termen van mogelijke regionale conflicten”, aldus Kapitonenko. “Ik denk dat wat we zien in de Russisch-Oekraïense oorlog past in de logica die gevonden wordt in de machtsoverdracht.”

Jakubin vraagt ​​zich af of de wereld niet al bipolair is, waarbij de VS en China feitelijk als twee supermachten optreden. Hij wees erop dat China economisch gezien nu al een grotere bedreiging vormt dan de Sovjet-Unie ooit is geweest. Jakubin denkt dat de Russische invasie van Oekraïne, de oorlog in Israël en het feit dat verschillende Afrikaanse staten onlangs hun regeringen hebben omvergeworpen allemaal tekenen kunnen zijn van een grotere mondiale machtstransitie.

“Ik denk niet dat het een gecoördineerde aanval is,” zei Jakubin, “maar ik denk dat we landen zien die een andere wereldorde willen, die het Westen op meerdere fronten op de proef proberen te stellen. Ik probeer te profiteren van de instabiliteit om te zien hoe sterk het Westen en vooral de VS werkelijk zijn.”

Isolationisme is geen optie

Jakubin suggereert dat de Russische invasie van Oekraïne de vonk vormde die leidde tot een impasse tussen het Westen en zijn concurrenten op het wereldtoneel.

Oekraïne is historisch gezien om strategische redenen belangrijk geweest. In dit grensgebied tussen West- en Oost-Europa hebben talloze oorlogen plaatsgevonden. Rusland heeft Oekraïne altijd als belangrijk beschouwd vanwege zijn vruchtbare landbouwgrond, industriële capaciteit en geografische ligging.

Jakubin stelt dat Poetin wist dat hij geen nieuw Russisch imperium kon opbouwen zonder Oekraïne te bezitten. Hij zag een kans toen hij zag dat het Westen verzwakt en in verval was. Hij maakte echter een misrekening toen hij dacht dat hij Oekraïne in slechts een paar dagen kon veroveren. Hij onderschatte ook de westerse vastberadenheid.

“Poetin begreep niet dat Oekraïne veranderd was, vooral niet na de Maidan-revolutie in 2014”, zei Jakubin. “Het Oekraïense volk en zijn politici zijn veranderd.” De bereidheid van Oekraïne om te vechten en de bereidheid van het Westen om steun te verlenen kwamen beide als een verrassing.

Niettemin veranderde wat aanvankelijk werd gepresenteerd als een beperkte militaire operatie in een test van de wereldorde die tot dan toe door de VS werd geleid. Tot dusver hebben de VS 44,2 miljard dollar aan militaire hulp aan Oekraïne verleend, waaronder tanks, raketsystemen en munitie. Nog belangrijker is dat Jakubin zei dat de VS hun reputatie op het spel hebben gezet. Als Oekraïne wordt verslagen, zal Amerika er ook zwak uitzien, net als na de terugtrekking uit Afghanistan in 2021.

Nu president Joe Biden wordt geconfronteerd met groeiende Republikeinse oppositie in het Congres om meer hulp aan Oekraïne te verlenen, en voormalig president Donald Trump die opschept dat hij binnen slechts 24 uur een deal tussen de Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy en Poetin zou kunnen regelen, ziet de toekomst van de Amerikaanse hulp aan Oekraïne er minder rooskleurig uit. zeker.

Het idee dat de VS buitenlandse verwikkelingen moeten vermijden is niet nieuw. George Washington adviseerde ook tegen buitenlandse verwikkelingen in zijn afscheidsrede in 1796.

Maar de drie Oekraïense politieke experts die we hebben geïnterviewd, beweren dat isolationisme niet meer mogelijk is, vooral nu de VS op meerdere fronten wordt uitgedaagd. Fesenko wees erop dat de VS tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog isolationisme probeerden, maar ondanks hun onwil gedwongen werden betrokken te raken.

Oekraïense mortiereenheid. Fotocredit: Stefan Weichert / WhoWhatWhy

“[Washingtons] woorden bevonden zich in een ander historisch tijdperk en hebben hun relevantie verloren”, zei Fesenko. “Dit is het tijdperk van de mondialisering en Amerika is de wereldleider.” Fesenko voegde eraan toe dat de mondiale stabiliteit gebaseerd is op een fundament dat afhankelijk is van Amerikaans leiderschap. Als de VS zich terugtrekt van het wereldtoneel, zal chaos volgen.

‘Het is niet Amerika dat zich bemoeit met de zaken van Oekraïne,’ zei hij, ‘maar Rusland. En Rusland heeft besloten zich ermee te bemoeien door oorlog te voeren. De Verenigde Staten en de Europese Unie helpen ons de Russische invasie te weerstaan. … Ze helpen ons niet alleen, maar verdedigen ook de democratische waarden in Europa. Er moeten krachten in de wereld zijn die het internationaal recht, de democratische rechten en vrijheden verdedigen, en zich verzetten tegen autoritaire imperiums die de heerschappij van de macht bevorderen.”

Kapitonenko zei dat de VS nu strijden om een ​​plaats te verwerven in de wereldorde die zal ontstaan ​​wanneer het stof in de huidige transitieperiode eindelijk is neergedaald. Als het land zijn positie in Oekraïne niet verdedigt, zal het er zwak uitzien, en dat zal andere landen, zoals China, in staat stellen het Westen uit te dagen.

“Ik denk dat isolationisme op de lange termijn de Amerikaanse belangen meer zal schaden dan het risico van een mogelijke betrokkenheid”, zei Kapitonenko. “Het is een keuze tussen verschillende soorten risico’s.”

Het soort betrokkenheid in Oekraïne

Jakubin zei dat het een vergissing is om de situatie te simpel te maken en te denken dat het Westen vecht tegen een verenigd bondgenootschap tussen landen als Rusland, China, India, Brazilië, Zuid-Afrika en andere landen in het Zuiden. Deze landen hebben zeer verschillende belangen, maar delen voorlopig het tijdelijke doel om de confrontatie aan te gaan met de door het Westen geleide wereldorde.

Als de VS niet betrokken blijven, zullen de gevolgen waarschijnlijk een gevaarlijke transitieperiode zijn die wordt gekenmerkt door talloze oorlogen totdat het stof eindelijk is neergedaald en we ons in een wereld bevinden die wordt gedomineerd door de Chinezen.

“Als de VS een stabiele wereld willen en inspraak willen hebben in wat er gebeurt, als ze stabiliteit in eigen land willen, dan moeten ze de middelen investeren om Oekraïne te helpen, om Israël, Taiwan en andere bondgenoten wereldwijd te helpen”, aldus Jakubin. “Het hangt allemaal met elkaar samen. Ik vraag opnieuw: wat is het alternatief voor de VS? Een beetje chaos over de hele wereld. Meer instabiliteit met regionale machten die alles proberen te hervormen en uiteindelijk een door China geleide wereldorde.”

Jakubin gelooft dat landen als Oekraïne zonder Amerikaanse hulp zullen falen en de strijd niet kunnen voortzetten. Een Amerikaanse terugtrekking uit Oekraïne zou Zelensky kunnen dwingen om op Russische voorwaarden met Rusland te onderhandelen.

Fesenko merkte op: “Het agressorland – Rusland – overtreft [Oekraïne] verschillende keren qua bevolking, legeromvang en economisch potentieel. Zonder externe steun zal het voor ons uiterst moeilijk zijn om te overleven. En als Poetin Oekraïne wint, zal hij met grote waarschijnlijkheid verder gaan – naar de Baltische landen, naar de landen van Oost-Europa.”

“Als China de zwakte van het Westen ziet,” voegde hij eraan toe, “zal het zijn Taiwan-probleem militair gaan oplossen en dan zal het zijn wil dicteren in de Stille Oceaan en in andere delen van de wereld.”