Dit was de grootste overwinning in de geschiedenis van de extreemrechtse partij onder leiding van de controversiële anti-islampoliticus Geert Wilders.
1. De overwinning van de PVV is groot en ongekend
De omvang van de overwinning van de PVV-partij van Geert Wilders was veel groter dan wat opiniepeilers hadden voorspeld, en verdubbelt het aantal zetels dat hij bij de laatste verkiezingen in het parlement heeft behaald.
Het is niet alleen het beste verkiezingsresultaat ooit voor de PVV, maar het is ook de eerste keer sinds de Tweede Wereldoorlog dat de grootste partij van Nederland niet uit de liberale centrumrechtse of centrumlinkse Europese partijfamilie komt.
Hoe deed Wilders dat dan? Het lijkt erop dat hij zijn kiezers van 2021 heeft gemobiliseerd om weer naar de stembus te gaan, maar hij lijkt ook de mensen die zich in 2021 onthielden voor zich te hebben gewonnen en steun te hebben verzameld van andere rechtse partijen.
Netherlands, national parliament election:
95.5% counted
PVV→ID: 23.4% (+12.6)
GL/PvdA-G/EFA|S&D: 15.6% (+4.7)
VVD-RE: 15.0% (-6.9)
NSC→EPP: 12.8% (new)
D66-RE: 6.2% (-8.8)
BBB-*: 4.7% (+3.7)
…vs. +/- 2021 election
➤ https://t.co/dz1X5eQdmV#verkiezingen2023 pic.twitter.com/YZ9t7H1QAJ
— Europe Elects (@EuropeElects) November 23, 2023
2. Geert Wilders moet nog steeds een coalitie opbouwen
De extreemrechtse anti-islampoliticus Geert Wilders mag dan bij de verkiezingen van woensdag de zetels van zijn partij in het Nederlandse parlement hebben verdubbeld, maar dat betekent niet noodzakelijkerwijs dat hij premier wordt.
Wilders zal een coalitie moeten vormen met andere partijen om een meerderheid in het parlement te bereiken (of proberen met een minderheid te regeren), en dat gaat in de politiek altijd gepaard met compromissen om te kunnen samenwerken.
De leider van de partij Nieuw Sociaal Contract, die pas drie maanden geleden werd gelanceerd, zei open te staan voor gesprekken met Wilders. De partij won bij de verkiezingen naar schatting twintig zetels.
De centrumlinkse coalitie van de Partij van de Arbeid en de Groene Partij zal naar verwachting 26 zetels winnen, maar leider Frans Timmermans heeft een samenwerking met Wilders al uitgesloten.
“Wij zullen nooit een coalitie vormen met partijen die doen alsof asielzoekers de bron van alle ellende zijn”, aldus Timmermans.
3. Informers en vormgevers – de Nederlandse politiek is ingewikkeld!
Het proces van het vormen van een nieuwe regering begint wanneer alle partijen voorbereidende discussies hebben om te onderzoeken welke combinatie van partijen zou kunnen samenwerken om de magische meerderheidsdrempel van 76 zetels in het parlement met 150 zetels te bereiken.
De Tweede Kamer benoemt vervolgens een ‘informant’, die verantwoordelijk is voor het uittekenen van de mogelijke contouren van een regeerakkoord. Tot 2012 werd deze persoon benoemd door de Koning.
Als blijkt dat een groep partijen kan samenwerken, wordt er een ‘vormer’ aangesteld – bijna altijd de persoon die de verkiezingen heeft gewonnen en die begint aan het delicate werk van het samenstellen van een potentieel kabinet.
Vervolgens tekenen de partijen een regeerakkoord en legt de nieuwe regering haar plannen voor aan de Tweede Kamer, die er vervolgens in een motie van vertrouwen over moet stemmen.
4. Het zal waarschijnlijk veel tijd kosten om een nieuwe regering te vormen
Het proces klinkt uniek, de coalitiebesprekingen zullen moeilijk zijn, dus hoe lang kan dit allemaal duren?
Het antwoord: een lange tijd.
Nederlandse partijen strijden doorgaans maandenlang om zoveel mogelijk punten uit hun programma’s in het regeerakkoord op te nemen, nog voordat de race om het ambt begint.
Na de verkiezingen van 2021 duurde het een recordaantal van 271 dagen om de coalitie te vormen die de laatste van vertrekkend premier Mark Rutte zou worden.
Het zou deze keer zelfs nog langer kunnen duren, omdat de meeste analisten niet verwachten dat er vóór de zomer van 2024 een regering zal worden gevormd.
In de tussentijd blijven Mark Rutte en zijn regering aan het roer.
5. Nexit: Geert Wilders wil een referendum om de EU te verlaten
Hoewel het smeden van allianties en het samenwerken in een coalitieregering compromissen vergt, heeft Geert Wilders enkele beleidsplannen die een rilling door heel Europa zullen veroorzaken, en die vooral in Brussel voelbaar zullen zijn.
Hoewel er in Nederland (tot nu toe) geen bijzondere animo bestaat om de EU te verlaten, zegt Wilders dat hij een ‘Nexit’-referendum wil houden.
Naast ander controversieel beleid wil hij ook een ‘asielstop’ en ‘geen islamitische scholen, korans en moskeeën’, hoewel hij woensdagavond beloofde de Nederlandse wetten of de grondwet van het land, die de vrijheid van religie en meningsuiting verankert, niet te schenden.
Geert Wilders is ook een fervent voorstander van Israël en pleit voor het verplaatsen van de Nederlandse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem en het sluiten van de Nederlandse diplomatieke post in Ramallah, de thuisbasis van de Palestijnse Autoriteit.
[…] vernemen dat de fascistoïde domrechtse PVV met volksmenner en populist Wilders aan het hoofd de verkiezingen heeft gewonnen… je grote vriend Frans Timmermans, die zijn vrijstaande villa ook graag ziet als […]
[…] schokkende verkiezingsresultaten in Nederland hebben Europa verrast en veel toeschouwers weten niet precies wat er nu gaat […]
De tegenstanders zullen er alles aandoen om Wilders het moeilijk te maken. Men vergeet steeds 1ding nl dat de burger heeft gesproken én de burger is de werkgever van de politiek!
En als de werknemer niet doet wat er gevraagd wordt, dan kan hij gaan. De Burger, de Nederlander bepaalt wat er gebeurt. En wij zorgen ook dat ze beloont worden naar hun werk. En niet andersom, zoals het 12 jaar is geweest!
Het referendum moet zo snel mogelijk weer terug!!!!!
[…] van buitenaf denken dat het goed met ons gaat hier in Nederland . We zijn rijk vergeleken met België of Turkije, dat is waar. Ze begrijpen niet waarom mensen […]
[…] Hoewel hij in de aanloop naar de verkiezingen zijn anti-islamretoriek probeerde te verzachten, omvat het manifest van de partij een verbod op moskeeën, de koran en islamitische hoofddoeken in overheidsgebouwen. Toen de winsten van zijn partij woensdagavond duidelijk werden , beloofde Wilders het beleid “binnen de wet en de grondwet” te zullen pushen. […]