‘Ministerie wil dat koningin Máxima zich minder uitspreekt over digitale euro’

Het ministerie van Financiën heeft gevraagd of koningin Máxima zich minder wil uitspreken over de komst van een digitale euro. Dat schrijft het AD. De krant citeert bronnen binnen het ministerie die erop wijzen dat iedere keer als de koningin iets zegt over het onderwerp er negatieve reacties komen: “Na corona is de digitale euro de nieuwe wappie-magneet”, haalt het AD een ambtenaar aan.

Elke keer wanneer de koningin dat doet, stromen sociale media vol met negatieve reacties. “Na corona is de digitale euro de nieuwe wappie-magneet”, aldus een ambtenaar van het ministerie.

Het ministerie zegt tegen de NOS dat het gebruikelijk is dat er ambtelijk contact is en dat over de inhoud van dat contact geen mededelingen worden gedaan. Wel zegt een woordvoerder dat de koningin zich “nimmer heeft uitgesproken over de wenselijkheid van de invoering van een digitale euro”.

‘Beste van twee werelden’

Onder meer bij het IMF deelde Máxima afgelopen jaar haar enthousiasme over digitaal geld van centrale banken, oftewel central bank digital currency (CBDC). “CBDC’s kunnen het beste van twee werelden bieden”, zei Máxima. “Ze moedigen bedrijven aan om hun kosten te verlagen en om toegankelijkheid te verbreden.”

Volgens het ministerie gaf de koningin aan welke voor- en nadelen er aan digitaal bankgeld zitten en bepleitte ze dat de gevolgen goed in kaart moeten worden gebracht. “Dit is volledig in lijn met het kabinetsstandpunt”, zegt de woordvoerder.

Toch ging ze een maand later, voor het Europees Parlement, wel degelijk nadrukkelijk in op de invoering van de digitale euro. “Overheden kunnen de digitale euro gebruiken om financiële steun te geven aan lage inkomens”, zei ze.

De toespraken leidden onder meer tot vragen (.pdf) van Forum voor Democratie en de SP. De partijen vinden dat Máxima een systeem promoot waarbij overheden inzicht krijgen in alles wat burgers kopen.

De Europese Centrale Bank (ECB) werkt aan invoering van een digitale euro. Die digitale munt wordt een alternatief voor het geld dat bij commerciële banken op rekeningen wordt gestald. Met de digitale euro kan gewoon worden betaald, maar hij staat dan op een rekening direct bij een centrale bank zoals De Nederlandsche Bank of de ECB.

Rabobank-econoom Wim Boonstra zegt dat er met de speech van Máxima bij het IMF niets mis was, als je haar pleidooi met een wereldwijde blik bekijkt. “Digitale munten kunnen inclusie bevorderen, bijvoorbeeld voor mensen die geen toegang hebben tot een bankrekening. Dat speelt in Europa vrijwel niet. Het was een algemeen verhaal als ambassadeur tegen armoede en voor inclusie.”

Ook Rens van Tilburg, directeur van denktank Sustainable Finance Lab, verbaast zich erover dat de koningin zou zijn aangesproken door het ministerie. “De koningin doet goed werk over de hele wereld om financiële diensten meer beschikbaar te maken voor armere mensen. Dat zij zoekt naar mogelijkheden en daarbij ook wijst op digitaal geld, is een logische invalshoek.”

Volgens hem komt er vooral kritiek van mensen die de overheid wantrouwen. “De onrust rond de digitale euro gaat vooral over privacy. Daar moet goed naar gekeken worden. Alleen privacy is al in het geding nu er steeds minder met contant geld betaald wordt en meer via rekeningen van commerciële banken. Daar worden betalingen al bijgehouden.”