De Duitse regering werkt aan een overeenkomst om 250.000 arbeidsmigranten het land binnen te laten om zodoende een tekort aan geschoolde arbeidskrachten op te vullen. Een groot deel daarvan uit Kenia zal hartelijk welkom worden geheten.
Tijdens een gezamenlijke persconferentie kondigden de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Keniaanse president William Ruto aan dat Duitsland geschoolde en semi-geschoolde arbeiders en professionals zou aantrekken om in het thuisland te werken. Kenia dringt er ook bij Duitsland op aan om de immigratiebeperkingen voor degenen die uit Kenia komen te versoepelen om het proces te vergemakkelijken.
President Ruto verklaarde: “We zijn overeengekomen om vanuit mijn kantoor en de ministeries van Buitenlandse Zaken en Arbeid in beide landen een technisch team op te richten om besprekingen op gang te brengen, de procedures snel te doorlopen en een passend kader te formuleren voor de export van arbeidskrachten naar Duitsland.”
De voorgestelde overeenkomst zou er ook voor zorgen dat Keniaanse hogescholen voor technisch en beroepsonderwijs samenwerken met hun Duitse tegenhangers om de overstap naar Duitsland onder afgestudeerden te stimuleren en de accreditatienormen op elkaar af te stemmen. Ruto zei dat instellingen voor basis- en hoger onderwijs ook Duits zouden gaan onderwijzen aan studenten, waarbij Duitsland ermee instemde hen te ondersteunen bij het opleiden van instructeurs.
Tegelijkertijd klaagde Ruto echter over de manier waarop handelsovereenkomsten tussen de twee naties Duitsland bevoordelen. Hij zei dat terwijl de Keniaanse export naar Duitsland in 2021 in totaal $ 130 miljoen bedroeg, hun invoer werd gewaardeerd op $ 392 miljoen. “Daarom heb ik de bondskanselier opgeroepen om de tariefbarrières te herzien en Keniaanse producten toe te staan zowel Duitsland als de Europese markt binnen te komen”, zei hij.
Het is echter niet duidelijk hoe het verlies van een aanzienlijk aantal geschoolde arbeiders van invloed zou zijn op de Keniaanse economie. Het land heeft al te maken met extreme armoede, ontoereikende gezondheidsdiensten en een van de hoogste hiv-cijfers ter wereld. Minstens 19 miljoen Kenianen drinken onveilig water, waardoor dodelijke infecties en diarree een constant probleem zijn en jaarlijks meer dan 5.000 kinderen sterven.
Kenia kan bogen op een groot aantal geschoolde werknemers in de IT- en digitale sector, en Nairobi wordt ook wel de “Silicon Savannah” genoemd vanwege de innovatieve start-upscene. De ‘braindrain’ die optreedt wanneer geschoolde arbeiders zoals artsen naar andere landen vertrekken, kan Kenia echter stukken instabieler maken en het sterftecijfer verhogen.
Kenia heeft ook een van de hoogste misdaadcijfers in Afrika, met ongebreidelde corruptie en politie die rechtstreeks samenwerkt met criminelen door vuurwapens te verstrekken aan bendes, te helpen bij het transport van gestolen goederen en criminelen vrij te laten in ruil voor steekpenningen. Bovendien hebben veel mensen die diploma’s van universiteiten daar hebben verkregen, deze gekregen door middel van omkoping, bedrog en andere oneerlijke middelen, waardoor het voor de Europese autoriteiten moeilijk is om te bepalen wiens kwalificaties legitiem zijn.
Er rijzen ook vragen over waarom Duitsland zich zou wenden tot een Afrikaans land in plaats van een land dat geografisch en cultureel dichterbij ligt om zo’n aanzienlijk aantal nieuwe werknemers te werven. Voor Duitsland is de behoefte aan geschoolde arbeidskrachten dringend. Minister van Arbeid Hubertus Heil zei onlangs in de Bondsdag dat alles uit de kast moet worden gehaald om banen en geschoolde arbeidskrachten veilig te stellen, eraan toevoegend dat “als we dat niet doen, we tegen 2035 zeven miljoen arbeidskrachten en geschoolde arbeidskrachten tekort zullen komen.”
Dit nieuws komt tegen de achtergrond van een recordhoogte van het aantal “Duitsers” – mede dankzij het “Wir schaffen das”-beleid van oud-bondskanselier Angela Merkel. Ondertussen hebben migranten die al in het land zijn te maken met zeer hoge werkloosheidscijfers. De deelstaatregeringen in Duitsland hebben de federale regering gesmeekt om de immigratie te vertragen.
Uit een recent onderzoek voor Infratest Dimap bleek dat de meeste Duitsers geloven dat immigratie nadelig is voor het land, waarbij meer dan de helft van de Duitsers zegt dat ze willen dat hun land minder migranten en vluchtelingen opneemt; terwijl slechts 40% dat drie jaar geleden zei. In de peiling steunde slechts 30% het idee om mensen op te nemen die op zoek zijn naar werk.
Duitsland moet vrienden maken op het continent. China heeft al enorme invloed verworven in Afrika, bijvoorbeeld met grote infrastructuurprogramma’s. En ook Rusland is een charmeoffensief begonnen om aan de macht te komen. Daarom proberen de VS en andere westerse landen óók hun invloed te doen gelden (in Soedan bijvoorbeeld door het tegen elkaar opstoken van bevolkingsgroepen).
Duitsland is in grootte de zevende meest populaire bestemming voor Keniaanse migranten, net achter enkele buurlanden en Engelssprekende landen. Er wordt momenteel aangenomen dat er meer dan 14.000 Kenianen wonen. Moeten we nu constateren dat het Westen Afrikaanse landen blijft uitbuiten? Kenia betaalt (grotendeels) de opleiding van deze vakmensen en Europa lokt ze vervolgens met hoge lonen. Wat dan weer betekent dat ze dan in het thuisland gemist worden. Zei Scholz onlangs niet dat het Westen Afrika meer moest respecteren? En is het voor een geïndustrialiseerd land niet erg amoreel om geschoolde arbeiders uit een ontwikkelingsland weg te halen?