Onvrede binnen CDA over voordracht Hoekstra als Eurocommissaris: ‘Als pas opgestapte CDA-leider stap je niet in de eerste reddingsboot’
Binnen het CDA staat niet iedereen te juichen bij de voordracht van Wopke Hoekstra als Eurocommissaris. Die is schadelijk voor een partij in moeilijkheden, vinden partijprominenten. En het is een typisch staaltje ‘oude bestuurscultuur’, waarmee de partij juist af wil rekenen.
Alex Krijger, al jarenlang actief binnen de partij, zegt dat de voordracht voor veel CDA’ers de druppel is. ‘Mensen zijn diep gekwetst. Ook rustige mensen, van de oude garde, zijn er boos over. Ze begrijpen het moreel kompas van Hoekstra niet. Dat doe je niet – als pas opgestapte CDA-leider in de eerste reddingsboot springen van de Titanic. Het CDA ligt op de grond, dus welk signaal geef je hiermee dan af aan die trouwe kiezers?.
Krijger was in 2019 auteur van een CDA-evaluatierapport over de verkiezingen dat jaar, dat verscheen onder een achteraf omineus klinkende titel Nu kiezen. Voor een brede volkspartij met lef en perspectief. De voordracht is omgeven door een aura van ‘oude politiek’, zegt Krijger. ‘Wat Wopke heeft gedaan, is precies waar Pieter Omtzigt al vele jaren tegen ageert. Dit soort politiek. Vriendjes die buiten de orde van de ministerraad iets bedisselen. Dat moet afgelopen zijn, we zijn geen Orban-staat.’
Dat Hoekstra’s voordracht niet voortkwam uit een bredere afweging welke kandidaat het meest geschikt zou zijn, wordt alom bevestigd. Volgens een ingewijde las ook de kleine kring vaste buitenlandadviseurs van Rutte het nieuws vorige week in de Financial Times. Ook de ambtelijke top van het ministerie van Buitenlandse Zaken wist volgens verschillende bronnen van niks.
Kamervragen
Tijdens de persconferentie na de ministerraad, afgelopen vrijdag, zei Rutte zelf dat de procedure om iemand voor te dragen als Eurocommissaris ‘volstrekt onduidelijk’ is. Dat de premier dat besluit eigenstandig neemt ‘is niet in de procedure voorzien’, zei hij. ‘Ik heb dat naar mij toegetrokken en dat hebben de verschillende smaldelen uit het kabinet mij toegestaan.’ Over deze gang van zaken zijn inmiddels Kamervragen gesteld door Volt, met steun van Denk, Pieter Omtzigt, PvdD, JA21 en SP.
Ook Kathleen Ferrier, die voor het CDA in de Kamer zat van 2002 tot 2012, plaatst vraagtekens bij de gevolgde procedure. En als CDA-lid is ze allesbehalve blij over Hoekstra’s stap naar Brussel, zo kort nadat hij het partijleiderschap heeft neergelegd en terwijl het CDA op drie zetels staat in de peilingen.
‘Een nieuwe bestuurscultuur is een van de speerpunten van de nieuwe CDA-leider, Henri Bontenbal’, zegt Ferrier. ‘Als Hoekstra zich als vertrekkend partijleider dan op zo’n manier laat benoemen, dan is het duidelijk dat hij in ieder geval niet denkt aan het belang van zijn eigen partij. Hij loopt Bontenbal op een hele grove manier voor de voeten en dat vind ik kwalijk.’ Bontenbal zelf zei op X dat ons land en de EU ‘een Eurocommissaris die zich internationaal heeft bewezen’ krijgen.