Een POLITICO-onderzoek legt de verborgen schaal van intimidatie en misbruik bloot die de kern vormen van de EU-democratie.
De EU-autoriteiten hebben herhaaldelijk gefaald om slachtoffers van pesten door machtige politici te beschermen, te midden van een cultuur van onverschilligheid tegenover intimidatie binnen het Europees Parlement, zo blijkt uit een grootschalig POLITICO-onderzoek.
Een beeld dat gedurende vier maanden is opgebouwd, gebaseerd op tientallen interviews en vertrouwelijke documenten, toonde een systeem in crisis dat junior stafleden getekend heeft door jarenlang misbruik.
Getuigen en slachtoffers, die anonimiteit kregen om openhartig te spreken, beschreven dat ze zich “fysiek en mentaal dood” of zelfs suïcidaal voelden als gevolg van intimidatie, en last hadden van angst en slaapgebrek terwijl ze enkele maanden – of langer – wachtten op de behandeling van hun klachten. verwerkt. Men vergeleek de ervaring van de vertragingen met wachten als “gevangenen in de dodencel”.
Sommige insiders zeiden dat de omvang van het pesten binnen het hoofdkwartier van de EU-democratie “uit de hand liep”, terwijl anderen beweerden dat ze het slachtoffer waren van seksuele intimidatie en dat “geestspelletjes” schering en inslag waren.
Vaak was het gemakkelijker om te zwijgen – en sommige slachtoffers zeiden dat ze het advies kregen om gewoon te stoppen.
“Het personeel is bang om klachten in te dienen omdat het proces erg stressvol is voor de slachtoffers”, zegt Marcel Kolaja, een Europarlementariër van de Tsjechische Piratenpartij. “Ik denk niet dat ze vertrouwen hebben in het proces.”
Roberta Metsola, de voorzitter van het Europees Parlement, heeft opdracht gegeven tot een interne revisie om het proces voor het afhandelen van intimidatieclaims snel te verbeteren. Maar nadat herhaalde oproepen tot hervormingen niet werden opgevolgd, maken campagnevoerders, slachtoffers en bezorgde EP-leden zich nu zorgen dat de kans opnieuw gemist zal worden.
Op donderdag steunden EP-leden eisen om de regels aan te scherpen en de procedure te stroomlijnen voor het omgaan met vermeende mishandeling, waaronder zowel seksuele als psychologische intimidatie. Het valt nog te bezien of er zinvolle maatregelen zullen volgen.
Het onderzoek van POLITICO, gebaseerd op gesprekken met 37 personen met directe kennis van de processen, onthulde:
— Een proces dat wordt gezien als onaangenaam voor de slachtoffers, bevooroordeeld ten gunste van leden van het Europees Parlement, onderhevig aan lange en onverklaarbare vertragingen en slechts leidt tot zwakke sancties voor wangedrag.
— In de jaren 2019 tot 2021 openden de autoriteiten 34 nieuwe zaken van seksuele of psychologische intimidatie bij het parlement.
— Maar betrouwbare gegevens die de volledige omvang van het probleem aantonen, bestaan niet of worden door de autoriteiten geheim gehouden, ondanks meerdere verzoeken om details.
— Slechts 295 van de 705 EP-leden hebben sinds 2019 de vrijwillige training tegen intimidatie gevolgd.
— Hoewel er geen gemiddelde tijd is voor het verwerken van een klacht, kan het wel twee jaar duren voordat een geval van intimidatie is afgerond.
Groundhog-dag
Metsola, de voorzitter van het parlement, heeft dit jaar sancties aangekondigd tegen twee leden van het Europees Parlement – de Luxemburgse Monica Semedo van de Renew-fractie en de Spaanse Mónica Silvana González van de Socialisten en Democraten (S&D)-fractie, beide wegens psychologische intimidatie. Zij zijn de enige twee EP-leden die zijn veroordeeld wegens pesten sinds de wetgevende macht in 2019 werd gekozen.
Minstens twee anderen – het Belgische parlementslid Assita Kanko van de rechtse ECR-fractie en het Spaanse parlementslid José Ramón Bauzá van de liberale Renew-fractie – worden momenteel ook onderzocht door de parlementaire autoriteiten.
Maar het handjevol gevallen dat openbaar is geworden, vertegenwoordigt slechts het topje van de ijsberg.
Voor dit onderzoek sprak POLITICO met negen stafleden die een anti-intimidatieprocedure doorliepen of er middenin zaten; zeven voormalige ambtenaren die vermeende slachtoffers waren maar nog geen formele klacht hebben ingediend; vijf mensen die getuige waren van vermeende intimidatie; en 16 andere parlementaire ambtenaren, assistenten of leden van het Europees Parlement die betrokken waren bij of informatie gaven over de procedures.
Het duistere beeld van het Parlement dat naar voren kwam, was dat van een giftige werkplaats die herhaaldelijk zijn schouders ophaalde over waarschuwingen dat zijn anti-intimidatiebeleid ontoereikend is. Volgens het bewijs dat aan POLITICO is voorgelegd, slaagt het huidige beleid er niet in degenen te beschermen die alles op het spel zetten om zich uit te spreken. In sommige gevallen worden slachtoffers actief ontmoedigd om klachten in te dienen — om het imago van het Parlement te beschermen en de leden van het Europees Parlement niet te blozen.
“Iedereen weet dat de situatie van leden die hun personeel lastigvallen uit de hand loopt”, zei een assistent die anonimiteit verleende toen ze zich voorbereidde op het indienen van een klacht tegen een lid van het Europees Parlement.
De impact op slachtoffers is vaak verwoestend. “Ik was fysiek en mentaal absoluut dood”, zei een assistent die een zaak aanspande tegen zijn Europarlementariër. Hij beschreef hoe hij 10 kilo afviel en de diagnose posttraumatische stressstoornis kreeg. “Toen de telefoon trilde, was het alsof er iets in mijn borst brandde.”
koningen en koninginnen
De kern van het probleem is de machtsdynamiek tussen politici en het personeel dat in dienst is om aan hun professionele behoeften te voldoen. Die balans slaat door in het voordeel van de Europarlementariërs, aldus de slachtoffers.
“Ze zijn meesters van hun eigen koninkrijk. De institutionele dynamiek moedigt hen zelfs aan om die rol op zich te nemen’, zei de assistent die een klacht tegen zijn baas indiende, en beschreef zijn ervaring als ‘uitgeperst worden als een sinaasappel’.
De teams van EP-leden bestaan meestal uit drie zogenaamde geaccrediteerde parlementaire medewerkers, of APA’s. Hun werkomgevingen zijn hecht en staan onder hoge druk. Er zijn zo’n 2.000 assistenten in Brussel en Straatsburg. Hoewel de contracten van assistenten centraal bij het Europees Parlement worden beheerd, hangt hun succes — of voortbestaan — bijna volledig af van de individuele leden voor wie ze werken.
Voor veel assistenten die een carrière in de politiek nastreven, is dit een droomkans.
Maar als hun koning of koningin zich misdraagt, kan het dagelijks leven snel een hel worden.
De ervaring van een van de drie voormalige assistenten van González, die in januari een boete van 10.000 euro kreeg wegens psychologische intimidatie, is daar een goed voorbeeld van.
Deze assistent werd onderworpen aan “persoonlijke en professionele vernedering”; ontving onbeschofte berichten van het EP-lid met daarin het woord “fuck”; werd gedwongen haar eigen creditcard te gebruiken om tot € 700 aan onkosten voor haar baas te betalen; haar bij haar thuis ontmoeten in strijd met de COVID-beperkingen; en werd herhaaldelijk onder druk gezet om persoonlijke taken voor het EP-lid te doen, waaronder het repareren van haar internet en elektriciteit thuis en zelfs het inschrijven van haar kind op de Europese school. Dat is niet de bewering, het is de vaststelling van feiten in de zaak zoals uiteengezet in een brief van Metsola zelf.
González, het lid van het Europees Parlement, zei dat het hele proces “verontrustend” was en betreurde “dat we in dit soort situaties terecht kunnen komen waarin het Europees Parlement confrontatie aanmoedigt”. Zij ging niet direct in op de inhoud van de klacht of de bevindingen tegen haar.
Het Belgische EP-lid, Assita Kanko, zei dat ze geen commentaar wilde geven zolang het onderzoek loopt. De Luxemburgse Monica Semedo heeft gedreigd het parlement voor de rechter te dagen om haar straf ongedaan te maken, maar reageerde niet op verzoeken om commentaar. De Spaanse wetgever José Ramón Bauzá zei tegen POLITICO: “Om de integriteit van het proces te respecteren, kan ik geen verklaringen afleggen vanwege vertrouwelijkheidskwesties vereist door het EP. Zelfs niet om mezelf te verdedigen.”
Terry Reintke, medevoorzitter van de fractie van de Groenen in het parlement, zei dat er een “zeer groot machtsverschil” is tussen de 705 leden van het Europees Parlement en hun personeel. “Uiteindelijk hebben we 705 mkb’s [kleine bedrijven] die in dit huis niet erg zwaar gereguleerd zijn”, zei ze.
Seksuele intimidatie
De verraderlijke aard van intimidatie in het Parlement betekent dat het niet altijd gemakkelijk zichtbaar is voor omstanders.
“Ik heb gedurende mijn hele carrière te maken gehad met seksuele intimidatie door mijn superieuren – klappen op mijn billen, het missen van promoties omdat ik bepaalde dingen weigerde”, zei een voormalig staflid dat onlangs stopte vanwege psychologische intimidatie door een lid van het Europees Parlement. “Dit soort psychologische hersenspelletjes, de subtiele gevechten – het was veel erger.”
Volgens degenen met een grondige kennis van het proces is de drielaagse anti-intimidatieprocedure van het Parlement een belangrijke reden waarom er zo weinig zaken aan het licht komen.
Volgens de procedure voor het behandelen van klachten kunnen parlementaire medewerkers die te maken krijgen met pesten door leden van het Europees Parlement een formele zaak indienen bij de HR-dienst van het Parlement. Indien zij de zaak ontvankelijk acht, kan de HR-dienst de zaak doorverwijzen naar een anti-intimidatiecommissie. Als die commissie besluit een formeel onderzoek in te stellen, roept ze vervolgens de politicus en vermeende slachtoffers op om te getuigen, en adviseert ten slotte de parlementsvoorzitter – momenteel Metsola – over het bestraffen van de schuldige wetgever.
Het hele proces duurt vaak maanden.
“Het doorlopen van de procedure is een marteling”, zei een voormalig assistent van het Luxemburgse EP-lid Semedo, die eerder dit jaar voor de tweede keer werd veroordeeld wegens psychologische intimidatie. “Je moet alles opnieuw beleven en dan gebeurt er eeuwenlang niets.”
Een assistent die op het punt staat een klacht in te dienen, werd geconfronteerd met een pesterig EP-lid en zocht hulp binnen het Parlement, maar vond er geen.
Volgens haar suggereerden alle diensten waarmee ze contact opnam binnen de instellingen, van adviseurs tot juridische diensten, dat het voor haar het beste zou zijn om gewoon te stoppen, zei ze. Dat zou ertoe hebben geleid dat ze geen werkloosheidsuitkering kon aanvragen en de klap op zich nam voor een situatie waarvan ze dacht dat die niet door haar was veroorzaakt. “Hoe is dit niet verpest?” zij vroeg.
De voormalige assistent van González, het Spaanse EP-lid, voegde toe: “Waarom zou u het Parlement moeten verlaten als u niets verkeerds hebt gedaan? Je bent een slachtoffer en plotseling ben je eruit, en niemand geeft erom, het leven gaat door.
Anderen hebben het gevoel dat ze geen andere keus hadden dan het parlement te verlaten voor hun eigen welzijn. “Als het proces had gegarandeerd dat ik beschermd zou zijn tegen de persoon die me mishandelde, dan had ik inderdaad willen blijven”, zei een voormalig assistent van een S&D-Europarlementariër uit een zuidelijk EU-land.
Maar nadat hij te allen tijde geconfronteerd werd met “schending van de privacy, opdringerige vragen en beledigende beschuldigingen, [en] gaslighting, gaslighting, gaslighting”, nam de assistent uiteindelijk ontslag.
Op donderdag stemden de EP-leden voor een rapport dat was opgesteld door de parlementaire commissie voor vrouwenrechten. “Gevallen van seksuele en psychologische intimidatie worden nog steeds onvoldoende gerapporteerd in het parlement omdat slachtoffers geen gebruik maken van de bestaande kanalen”, aldus het rapport.
Cultuur van geheimhouding
De identiteit van gesanctioneerde EP-leden is niet gemakkelijk te achterhalen. Ze zijn alleen te vinden op de website van het Parlement door de notulen van de plenaire vergaderingen te doorzoeken. POLITICO diende verschillende verzoeken om informatie in over hoe effectief de anti-pestprocedure werkte.
Sinds 2014 zijn er ten minste twee verslagen van parlementaire autoriteiten die gevallen van intimidatie bestuderen, samen met één audit door externe deskundigen die aanbevelingen deden voor wijzigingen in het kader. Het parlement weigerde een van deze documenten aan POLITICO vrij te geven, met het argument dat dit de inspanningen om het systeem te verbeteren zou ondermijnen.
Diep verscholen in de begrotingsdocumenten van het Parlement bevindt zich echter een gedeeltelijke momentopname van het probleem. In de jaren 2019, 2020 en 2021 startten de parlementaire autoriteiten 34 nieuwe onderzoeken naar gevallen van psychologische of seksuele intimidatie, waarvan er 24 betrekking hadden op het gedrag van EP-leden en niet op personeel. In 8 van de 34 zaken werd een straf opgelegd.
POLITICO benaderde ook leden van de commissie die klachten over intimidatie tegen leden van het Europees Parlement behandelt, maar haar werk wordt geheim gehouden op basis van privacy. De drie EP-leden in de commissie, Monika Beňová, Christophe Hansen en Fabienne Keller – vertegenwoordigers van de S&D-, EVP- en Renew-groepen – weigerden allemaal commentaar te geven.
Op papier lijkt de klachtenprocedure vrij technisch. In werkelijkheid is het zeer politiek – en dat geldt ook voor een huidige hervorming die plaatsvindt in privébijeenkomsten.
‘Ze beschermen de slachtoffers niet. Ze beschermen geen getuigen’, zei een functionaris die als getuige optrad in een zaak. “Het is een verdomde commissie die bestaat uit leden van het Europees Parlement. Ze willen zichzelf beschermen.”
“Als Europarlementariërs over zichzelf beslissen, is dat nooit een goede zaak”, zegt Gwendoline Delbos-Corfield, een Frans Groen Europarlementslid, die betrokken is bij een aparte werkgroep over de hervorming van de interne regels van het Parlement.
Naast de drie wetgevers in de commissie, is de macht grotendeels geconcentreerd in de handen van één persoon: Metsola.
Het is aan de president om te beslissen over het bestraffen van de pestkoppen van het EP, hoewel haar woordvoerder Jüri Laas erop stond dat ze altijd de aanbevelingen van de commissie opvolgt. Straffen variëren van een milde “berisping” tot boetes of een verbod op parlementaire activiteiten. Haar team staat erop dat ze werkt aan het versterken van het systeem.
“Het verbeteren van het anti-intimidatiebeleid van het Parlement is een prioriteit voor de president”, zei Laas, wijzend op andere lopende hervormingen in de nasleep van het Qatargate-corruptieschandaal dat de verkozen wetgevers van de EU in december overspoelde. Hij zei dat Metsola “de dingen in het Parlement probeert te verbeteren door het transparanter, efficiënter en moderner te maken.”
Metsola schreef in januari aan de leden van het Europees Parlement – een brief gezien door POLITICO – waarin ze om voorstellen vroeg om “de reactie van het Parlement op intimidatie op de werkplek te verbeteren”, nadat zij en andere leden van het Europees Parlement “tekortkomingen” hadden vastgesteld.
De drie leden van het Europees Parlement die al in de commissie zitten, behoren tot degenen die haar is gevraagd om opties voor verbetering aan te dragen.
In mei zeiden de Groenen publiekelijk dat de hervormingen die worden voorbereid voor Metsola niet ver genoeg gaan. Ze willen dat er maar één parlementslid in de commissie zit en ze willen de commissie dwingen om onderzoeken binnen zes maanden af te ronden.
Metsola wil volgens haar brief van januari twee andere gebieden verbeteren: training tegen intimidatie en externe bemiddeling. Volgens de persdiensten van het Parlement hebben slechts 281 van de 705 EP-leden sinds 2019 de vrijwillige training gevolgd.
Maar in plaats van het verplicht te stellen voor leden van het Europees Parlement, stelt de HR-dienst van het Parlement voor om de opleiding vrijwillig te houden. Het zou worden opgenomen in een nieuwe optionele cursus met de titel “Hoe creëer je een goed en goed functionerend team”, volgens een vertrouwelijke nota, opgesteld door het hoofd HR van het Parlement en ingezien door POLITICO.
Dat lijkt degenen die hervormingen willen, niet te sussen, zoals Evelyn Regner, een vice-voorzitter van het parlement, die zei dat de training verplicht zou moeten zijn voor alle EP-leden die personeel inhuren.
“Het lijkt erop dat sommige leden proberen uit te stellen en uit te stellen en uit te stellen. Ze vinden altijd een andere commissie en een ander orgaan dat de details moet onderzoeken”, zei de S&D-wetgever, terwijl hij erkende dat er de afgelopen jaren enige vooruitgang is geboekt.
‘Laat uw Europarlementariër achter’
Anderen verdedigden de integriteit van de commissie en wezen op de moeilijkheden waarmee haar leden worden geconfronteerd. Een parlementair ambtenaar die betrokken is bij anti-intimidatieprocedures zei dat iedereen in het panel een neutraal standpunt inneemt. Als een lid nauwe persoonlijke of professionele relaties heeft met iemand in een zaak, of contact heeft gehad over de zaak met iemand die erbij betrokken is, trekken ze zich terug. De laatste jaren is ook de bescherming van medewerkers die klachten indienen verbeterd, zegt dezelfde persoon.
“We hebben iets buitengewoon solide neergezet”, zegt Élisabeth Morin-Chartier, een voormalig Frans EP-lid dat tussen 2014 en 2019 voorzitter was van de commissie tegen intimidatie. “Het was mijn hele taak om vertrouwen en bescherming voor de slachtoffers op te bouwen, zodat ze eindelijk durven spreken.”
Maar een persoon die deze procedures heeft bijgewoond, zei dat het vaak gewoon te moeilijk is om goed bewijs te krijgen tegen een persoon die misbruik maakt. “We worden elke keer geconfronteerd met hetzelfde probleem: we hebben de indruk dat het slachtoffer gelijk heeft, we zijn ervan overtuigd dat ze niet oneerlijk zijn en tegelijkertijd is er behalve hun woord bijna niets.”
Het Parlement “wil niet dat er voortdurende sancties zijn voor intimidatie. Dat maakt een slechte indruk’, voegde de persoon eraan toe.
Tegen deze achtergrond kiezen sommige stafleden er gewoon voor om stil te blijven of weg te lopen. Een medewerker die besloot geen klacht in te dienen, zei dat de mensen rond politici in de meeste gevallen volledig op de hoogte zijn van wat er gebeurt, maar niet handelen.
“Als slachtoffer ben je niemand iets verschuldigd”, zei de persoon. “Zolang het systeem gemanipuleerd is, zie ik geen reden of verantwoordelijkheid om jezelf door een schijnhoorzitting te laten gaan, om uiteindelijk door advocaten te worden gestalkt en verder vernederd te worden door geruchten.
“Mijn advies zou zijn: zorg goed voor jezelf, vertrouw op wat je weet dat goed en fout is, en laat je Europarlementariër achter.”
Dit artikel is bijgewerkt met de meest recente gegevens over het aantal leden van het Europees Parlement dat de vrijwillige anti-intimidatietraining van het Parlement heeft gevolgd.