Wat betaalkaarten betekenen voor vluchtelingen

Asielzoekers moeten in de toekomst betaalkaarten ontvangen in plaats van contant geld. Maar wat is daar het nut van? En wat onderscheidt de kaarten van traditionele betaalmiddelen? De belangrijkste vragen en antwoorden samengevat.

Ze zijn verkrijgbaar in Greiz, Thüringen en ook in Hannover: betaalkaarten voor asielzoekers. Naar verwachting komt er binnenkort een landelijk uniforme betaalkaart . Hoe het precies werkt is cruciaal, want niet alle betaalkaarten zijn hetzelfde. Er zijn grote verschillen tussen de verschillende modellen. Het ene beperkt vluchtelingen, het andere biedt mogelijkheden voor hen om zonder veel administratieve inspanning deel te nemen.

We hebben argumenten doorgenomen en samengevat wat belangrijk is in de huidige discussie over pinpassen voor vluchtelingen.

Wat is het verschil tussen een betaalkaart en een EC-kaart?

Om een ​​EC-kaart te krijgen, hebben mensen een eigen account nodig. Vluchtelingen hebben ook recht op een zogenaamde basisrekening . Als ze echter net in Duitsland zijn aangekomen, hebben ze er vaak nog geen. In sommige gevallen zijn er ook hindernissen bij het openen van een rekening .

Om een ​​betaalkaart te gebruiken, hoeft u geen eigen account te hebben. De kaarten kunnen functioneren als een prepaidkaart, meestal beheerd door het districtsbestuur. Hiermee kan de kaart met tegoed worden geladen, ontladen of zelfs worden geblokkeerd. Welke andere beperkingen er momenteel voor de kaart gelden, hangt af van het betreffende kantoor van uitgifte.

U kunt bijvoorbeeld beperken of en hoeveel contant geld er met de kaart kan worden opgenomen. Overboekingen zijn vaak verboden, vooral naar het buitenland. U kunt ook de regio specificeren waarin de kaart kan worden gebruikt of het soort winkels en goederen die aanvragers ermee kunnen kopen. In Greiz beperkt de administratie de straal tot een deel van Thüringen, maar de kaart uit Hannover is geldig bij elke geldautomaat en in elke winkel die Visa-betalingen accepteert.

Waar zijn betaalkaarten al verkrijgbaar?

Sommige gemeenten hebben de betaalkaart al geïntroduceerd, zoals de steden Hannover, Leipzig en de wijk Ortenau in Baden-Württemberg. Sinds vorig jaar krijgen vluchtelingen een betaalkaart van de aanbieder Publk GmbH. De administratie maakt de maandelijkse uitkeringen aan haar over. U kunt de kaart gebruiken om online of in de winkel te betalen en contant geld op te nemen. Overdrachten zijn echter niet mogelijk. Ook gokken is met de kaart uitgesloten.

Ook de Thüringer districten Greiz en Eichsfeld testen momenteel een betaalkaart, deze is afkomstig van de concurrerende aanbieder Givve. Asielzoekers kunnen alleen betalen in winkels in de directe omgeving. U kunt met de kaart geen geld opnemen of overboeken – een aanzienlijke beperking. Vanaf eind januari wordt het model in Greiz uitgebreid tot alle circa 750 vluchtelingen in het district – met uitzondering van vluchtelingen uit Oekraïne. Eichfeld wil vanaf februari alle asielzoekers voorzien van de kaart.

Waar moeten betaalkaarten nu worden geïntroduceerd?

Betaalkaarten zouden landelijk moeten komen. De bondskanselier en de premiers van de deelstaten zijn het hierover in november eens geworden. Volgens hun besluit zijn zij het “eens over de doelstelling om de contante betalingen aan uitkeringsontvangers op grond van de Wet uitkering asielzoekers te beperken en daarmee ook de administratieve lasten voor gemeenten te minimaliseren. Hiervoor zou een betaalkaart geïntroduceerd moeten worden.” Een werkgroep moet hiervoor uiterlijk 31 januari een model ontwikkelen.

De meeste deelstaten hebben al toegezegd deel te nemen aan een gezamenlijke aanbesteding. De gunningsprocedure zal worden uitgevoerd door Dataport , een IT-dienstverlener voor het openbaar bestuur van verschillende deelstaten.

Beieren wil echter niet meedoen aan de gezamenlijke aanbesteding; volgens staatssecretaris Sandro Kirchner van Binnenlandse Zaken is de gunning al gaande. In februari wordt een contract gegund en direct daarna start een pilot.

Hoeveel geld krijgen aanvragers?

Zolang vluchtelingen nog in de asielprocedure zitten, ontvangen zij minder dan de burgeruitkering. Vanaf het moment dat zij hun aanvraag indienen, hebben zij recht op een zogenaamde asielzoekersuitkering. Hoeveel zij precies ontvangen, wordt bepaald door de uitkeringspercentages volgens de Wet op de Asielzoekersuitkering .

Momenteel heeft een alleenstaande dus recht op in totaal 460 euro. Ze zijn verdeeld in 256 euro voor “noodzakelijke behoeften” en 204 euro voor “noodzakelijke persoonlijke behoeften”. Dit betekent echter niet dat asielzoekers vrijelijk over al het geld kunnen beschikken.

In de regel krijgen zij aanzienlijk minder betaald, bijvoorbeeld als zij in een gedeelde woonruimte worden gehuisvest en de noodzakelijke verblijfskosten van het bedrag worden afgetrokken. Voedsel en kleding worden soms ook verstrekt als verstrekkingen. Hierdoor wordt de hoeveelheid geld die mensen zelfstandig kunnen gebruiken verder verminderd. In zulke gevallen krijgen mensen doorgaans minder dan 200 euro per maand betaald.

Waarom mogen vluchtelingen geen contant geld of een normale pinpas krijgen?

Tot nu toe moesten asielzoekers hun contante betalingen doorgaans op een bepaalde datum persoonlijk afhalen. Voor gemeenten betekent dit een hoge administratieve last. Dit wordt vaak genoemd als reden om af te zien van geldopnames. Maar het is niet de enige. Het potentiële voordeel geldt in de praktijk vaak niet: zeker als de vluchtelingen, zoals in Greiz , alsnog persoonlijk moeten verschijnen om de kaart op te waarderen.

Sommige politici beweren dat contant geld een zogenaamde pull-factor is. Met andere woorden: een factor die Duitsland bijzonder aantrekkelijk maakt voor mensen die bescherming zoeken. Reinhard Sager, voorzitter van de districtsraad, zei : “We moeten dringend kijken naar de aantrekkelijkheid van onze sociale voorzieningen in vergelijking met andere EU-landen.”

FDP-secretaris-generaal Bijan Djir-Sarai is van mening dat contante betalingen snelle deportaties zouden voorkomen, “aangezien landen van herkomst er baat bij hebben als geld naar huis wordt overgemaakt.”

Deze reden is vooral belangrijk in Beieren en Saksen. De theorie van push- en pull-factoren wordt al tientallen jaren als verouderd en zeer simplistisch beschouwd. Het federale ministerie van Binnenlandse Zaken schreef in 2020 in een verklaring : “Het merendeel van het internationale onderzoek naar de effecten van sociale uitkeringen op migratiebeslissingen […] vindt geen [..] of slechts minimale invloeden van dit soort.” de “selectie van het land van bestemming “is “plausibel”. Het is echter niet bewezen.

Welke kritiek is er op betaalkaarten?

“Als zo’n kaart meer deelname mogelijk maakt voor vluchtelingen zonder eigen account, is dat geweldig”, zegt Muzaffer Öztürkyilmaz van de Nedersaksische Vluchtelingenraad tegen de SZ. Maar dat betekent dat de kaart zonder beperkingen op bruikbaarheid en geldopnames moet komen. Anders zou je “een beeld schetsen van een drinkende, rokende en gokkende asielzoeker waarvoor geen enkel empirisch bewijs bestaat”, vervolgde Öztürkyilmaz.

Pro Asyl wijst op een uitspraak van het Federaal Constitutioneel Hof uit 2012 , volgens welke vluchtelingen recht hebben op een humaan bestaansminimum, waartoe ook deelname aan het sociale leven behoort. Daarbij hoort ook dat ze zelf kunnen beslissen waar ze hun geld aan willen uitgeven. “Het opnemen van contant geld beperkt deze keuzevrijheid nog verder drastisch”, aldus de mensenrechtenorganisatie.

Stefanie Mürbe van de vluchtelingenraad Saksen-Anhalt noemt de beperkte kaarten “dwang en intimidatie” voor de MDR . Bovendien kunnen de kaarten niet voorkomen dat vluchtelingen contant geld krijgen, bijvoorbeeld door spullen door te verkopen, wat lastig te controleren is.

Welke bedrijven bieden betaalkaarten aan?

De gemeenten ontwikkelen de kaarten niet zelf, maar kopen deze in bij bepaalde aanbieders waarmee zij contracten afsluiten. Sommige bedrijven hebben al langer betaalkaarten in hun assortiment, zoals het bedrijf Givve, dat de kaarten in Greiz levert. De Up Group, waar Givve deel van uitmaakt, is al actief op de markt voor betaalkaarten voor sociale uitkeringen in andere landen, zoals Frankrijk. In Duitsland behoren tot nu toe minder gemeenten tot de klantenkring van Givve, maar eerder bedrijven die hun werknemers belastingvrije extra’s willen geven met bonuskaarten. De politiek creëert nu een nieuwe markt voor deze aanbieders.

Andere aanbieders zijn specifiek gericht op gemeenten, zoals de door adviseur Joerg Schwitalla ontwikkelde ‘SocialCard’ , die al in Hannover en Leipzig wordt gebruikt. Het bedrijf adverteert met de slogan ‘Digitaliseer sociale uitkeringen’.

Hoeveel kosten de betaalkaarten?

Bij de presentatie van het modelproject zei Greiz-districtsbestuurder Martina Schweinsburg (CDU) dat een kaart van Givve het district drie tot zes euro kost, en een opwaardering één euro. Het district verwacht dat zo’n 750 asielzoekers zullen worden uitgerust . In principe zouden de kosten niet door de asielzoekers moeten worden gedragen, maar door de gemeenten.