Vervolging Gideon van Meijeren (FvD) is logisch

De rechtbank probeert FvD-politicus Gideon van Meijeren ‘de mond te snoeren’, terwijl hij alleen maar strijdt voor de waarheid. Zo sprak Van Meijeren zijn fans toe na de eerste zitting deze week in zijn strafzaak. Zijn fans zien in de vervolging wegens opruiing ‘een schandalige aanval op de vrije meningsuiting’ en spreken van een ‘politiek proces’. Misschien eens tijd om de kale feiten op een rij te zetten.

Het is niet zo raar dat Van Meijeren zelf de gelegenheid aangrijpt om hele grote woorden te gebruikenwe moeten er ook niet gek van opkijken dat zijn fans in blinde adoratie de grote leider volgen. Maar hebben ze een punt? Is hier sprake van misbruik van het recht? Een politieke afrekening terwijl hij niets verkeerds heeft gedaan?

Van Meijeren staat terecht wegens opruiing. Een ander of anderen oproepen of aansporen om een strafbaar feit te plegen. Dit hoeft niet in directe bewoordingen te zijn, het kan ook indirect.

Het Openbaar Ministerie spreekt in deze zaak niet voor niets over ‘de geesten rijp maken voor strafbaar handelen’.

Standpunten

Het Openbaar Ministerie vervolgt Van Meijeren om twee standpunten. Ten eerste het standpunt van de FvD’er dat geweld tegen de overheid geen taboe mag zijn. Op 2 juli 2022 zei hij tijdens een boerenprotest het volgende:

‘Maar wat ook wel van belang is om ons even te realiseren, is dat het ook niet altijd gezond is in een democratie als er een taboe rust op het gebruik van geweld…en een taboe op geweld, terwijl de Staat het geweldsmonopolie heeft, kan er ook voor zorgen dat de staat nooit iets te vrezen heeft…artikel 141 van het Strafrecht bepaalt dat het is toegestaan om geweld te gebruiken als dat noodzakelijk is om je eigen of andermans lijf, eerbaarheid of goed te beschermen tegen een wederrechtelijke aanranding.

En ik denk ook dat het belangrijk is om die strijdlust wel te laten zien, die strijdbaarheid…onderaan de streep hebben we allemaal het recht van opstand..als die overheid dat geweldsmonopolie misbruikt tegen de eigen bevolking, dan hebben we niet meer te maken met een goedaardige overheid, maar met een kwaadaardige, tirannieke overheid die moet vallen, die weg moet..’

Onteigening

Van Meijeren refereert hier aan de situatie dat de politie na een onteigening van boerenland op het erf komt om een boer  (met wapenstokken) van zijn land te zetten. In dat geval zou een boer zichzelf mogen verdedigen.

Van Meijeren maakt hier echter een denkfout: zelfverdediging mag namelijk alleen bij een wederrechtelijke aanranding. Als een onteigeningsprocedure door een rechter akkoord is bevonden, dan is het optreden van de politie niet wederrechtelijk natuurlijk.

Opstand

Zijn tweede standpunt, geuit tijdens een interview:

‘Plus dat ik denk ja wat wij hier in het parlement doen heeft als zodanig geen zin, de demonstraties hebben als zodanig geen zin…het is in het verleden in de geschiedenis vaker gebeurd natuurlijk dat regimes die zich echt tiranniek gingen gedragen op enig moment toch ten val werden gebracht door de bevolking.

Want wij hebben wel de aantallen uiteindelijk, en ik denk wel dat als die massa zo groot wordt en bij wijze van spreken echt omslaat in een revolutionaire beweging, die zich natuurlijk heel duidelijk onderscheid van een protestbeweging…maar een revolutionaire beweging waarbij het zou urgent wordt voor mensen die niks meer te verliezen hebben dat ze bij wijze van spreken naar het parlement trekken en zeggen: wij gaan hier gewoon niet meer weg, totdat de regering weg is.

Waarbij helaas het verleden, en tal van andere voorbeelden wereldwijd, laten zien dat daar vaak ook slachtoffers bij vallen, soms dodelijke slachtoffers’

Strafbaar

Het Openbaar Ministerie ziet er strafbaar handelen in en geeft daarbij de volgende onderbouwing:

Het OM stelt dat uit nationale en Europese jurisprudentie blijkt dat de overheid terughoudend moet zijn als het gaat om ingrijpen in uitingen die in het kader van de vrije meningsuiting worden gedaan, zeker als die worden gedaan in het kader van een publiek debat. Ook uitingen die ‘shock, offend and disturb’ genieten bescherming.

‘Een politicus moet zaken van algemeen belang aan de orde kunnen stellen, ook als hij daarmee anderen kan kwetsen, choqueren of verontrusten’, aldus zaaksofficier van justitie Wieger Veldhuis.

Verantwoordelijkheid

Uit de jurisprudentie blijkt echter ook dat een politicus in het publieke debat ook de verantwoordelijkheid draagt om te voorkomen dat hij uitlatingen doet die strijdig zijn met de wet en met de grondbeginselen van de rechtsstaat.

Officier Veldhuis: ‘Vrijheid van meningsuiting kan worden beperkt als dat noodzakelijk is in een democratische samenleving. Zogenoemde hate-speech en ook het oproepen tot geweld wordt niet beschermd door het recht op vrije meningsuiting’

Volgens het Openbaar Ministerie is er niet zomaar overgegaan tot vervolging van Gideon van Meijeren. Er is een patroon zichtbaar geworden. Sinds januari 2022 zit er volgens officier Veldhuis een ‘consistente lijn’ in het optreden van de FvD-politicus. Hij roept op tot opstand tegen de overheid, volgens hem worden we overheerst door een tiranniek regime en er is geen democratische oplossing meer voor. Er is zelfs geen sprake van een democratie.

Verzet is volgens Van Meijeren noodzakelijk, zelfs geboden.

Verontrustend

Deze uitspraken noemt het OM ‘verontrustend voor een parlementslid’, maar zijn op zich nog niet strafbaar. Op twee momenten (zie de uitgeschreven teksten hierboven) heeft Van Meijeren zijn oproep tot opstand echter ingevuld met een aansporing tot geweld.

‘Dan wordt wat het OM betreft een strafrechtelijke grens overschreden’, aldus de zaaksofficier.

Of Van Meijeren een veroordeling aan de broek krijgt, is nog maar de vraag. Zijn standpunten zijn helder en hij neemt, zo bleek deze week ook weer tijdens zijn zitting, zijn woorden niet terug. Het lijkt er heel erg sterk op dat Van Meijeren niet direct oproept tot geweld tegen de overheid. Het is namelijk niet zo dat hij direct instructies geeft aan de mensen tot wie hij zich in het openbaar richt.

Rijp maken

Maar het is niet voor niets dat het OM de term ‘de geest rijp maken’  en ‘indirect’ gebruikt. Het is duidelijk dat het OM meent dat Van Meijeren met zijn woorden anderen indirect aanspoort tot geweld tegen de overheid. Hij wijst er namelijk meerdere keren op dat verzet geboden is en in bepaalde gevallen ook wettelijk gerechtvaardigd (als noodweer).

Van Meijeren zelf benadrukt nu overal dat hij het louter had over ‘geweldloos verzet’, maar dat is niet heel erg geloofwaardig. Want wat is geweldloos verzet tegen een tirannieke overheid dan precies in deze context? Om een regering ten val te brengen?

Demonstreren? Van Meijeren geeft zelf letterlijk aan dat demonstreren helemaal geen zin heeft en dat er kennelijk een revolutionaire beweging nodig is (nadrukkelijk niet een protestbeweging), een beweging die ‘optrekt naar het parlement’. Als het dan niet gaat om een demonstratie, wat moet er dan gebeuren precies?

Bovendien koppelt Van Meijeren deze beweging meteen aan incidenten uit het verleden, waar doden bij vielen. De hint naar de bestorming van het Capitool in de Verenigde Staten is duidelijk.

Ook bij zijn woorden over het boerenprotest kun je toch moeilijk volhouden dat Van Meijeren het over geweldloos verzet had. Hij stelt namelijk letterlijk dat het niet goed is om geweld tegen de overheid langer als taboe te zien en koppelt dat aan zijn gedachte dat de Staat ‘anders niets te vrezen heeft’

Rechter

Het is aan de rechter om de standpunten van Van Meijeren in een juridisch kader te gieten en te beoordelen of er sprake is van opruiing. Dat heeft niets te maken met het monddood maken van de FvD-politicus. Iedere dag opnieuw staan er burgers terecht voor zogenaamde uitingsdelicten. Voor wat ze tegen anderen hebben gezegd.

Van smaad en laster tot opruiing en belediging.

Ze staan voor de rechter en ze worden veroordeeld. Ik woon regelmatig die zittingen bij en ik ben in 23 jaar tijd nog nooit in de zaal of op de gang een FvD’er tegengekomen die met een spandoek in de knuisten luidkeels stond te verkondigen dat de vrijheid van meningsuiting in gevaar is en burgers monddood worden gemaakt.

De wet

Politici hebben een bijzondere rol binnen onze maatschappij en het moet niet zo zijn dat ze bang worden om zichzelf te uiten in het publieke debat. Het Openbaar Ministerie dient dan ook terughoudend te zijn als het aankomt op het vervolgen van politici.

Maar dat wil niet zeggen dat ze boven de wet staan. Dat gewone burgers wel tegen straffen en een strafblad aanlopen en politici niet.

Wie zich bij voortduring en bewust bedient van grote woorden over geweld en het ten val brengen van een ‘kwaadaardige en tirannieke regering’ kan, zeker in polariserende tijden, eens een keer het risico lopen op vervolging voor die grote woorden.

Of je nu Gideon heet of Henk of Ingrid.