De Tweede Kamer controleert de regering (de Koning en ministers) door het goedkeuren of verwerpen van wetsvoorstellen. Daarnaast maakt de Tweede Kamer wetgeving samen met de regering en de Eerste Kamer. Zo werkte onze democratie, maar nu niet meer.
‘Nieuw leiderschap’ was de campagneslogan van D66, maar een verandering van de bestuurscultuur is verder weg dan ooit. Kan ook niet anders met D66-ers zoals freule Kaag in de rol van een merkwaardige, zoniet hoogst dubieuze minister van Financiën en met de weinig verheffende Sjoerdsma en Paternotte als landwachters in de Kamer. Ook toenmalig en huidig premier Rutte gaf in 2021 nog aan ‘radicale’ nieuwe ideeën te hebben om zijn bestuurscultuur te gaan veranderen.
Hoe Ruttes ‘nieuw leiderschaps’-plan er inhoudelijk uit zou komen te zien is nooit duidelijk geworden. De toendertijd nog demissionaire premier wilde zijn plannen voor nieuw leiderschap pas toelichten als er gedebatteerd zou worden over het verslag van de informateur. Dat debat is er geweest, maar duidelijkheid over het nieuwe leiderschap kwam er van hem nooit, noch van de partijsukkeltjes in de Kamer(s). Inmiddels kunnen we dat Nieuwe Leiderschap van D66, CDA, CU en VVD wel empirisch vaststellen: u kun allemaal ongezien de tyfus genieten en in Den Haag klooien ze gewoon een beetje verder.
Leon de Winter (alleen voor zijn columns en die van Plasterk of Marbe is De Telegraaf nog een beetje te pruimen) had het vizier scherp gesteld: wat voert de elite eigenlijk in het schild? De milieumaatregelen op het terrein van CO2 en stikstof die Nederland door de strot worden geduwd hebben nagenoeg geen effect op het klimaat en ook niet op de natuur. De ministers die van dergelijke dossiers ook totaal geen verstand hebben, voeren ronduit slecht beleid op basis van wat vage – door ambtenaren uitgewerkte – ‘modellen’ die nooit kloppen natuurlijk. Zelfs een analfabete LBO-scholier weet die modellen te ontmaskeren als geklooi in de marge, maar de ministers staan ze te verdedigen alsof ze er zelf in geloven. En daarna een dodelijk uitstapje naar de ‘covid-maatregelen’:
“Onze medische en politieke en mediale elites hebben berichten verspreid over de aard van de ziekte en de aard van de vaccins die op lucht waren gebaseerd. Geen enkele bestuurder of adviseur die daarvoor verantwoordelijkheid droeg, is schuldbewust afgetreden. Met als gevolg dat de gelederen zich hebben gesloten en we nog steeds niet exact weten hoe de besluitvorming in elkaar stak, wie de leiding had bij het onderdrukken van bestaande, alternatieve medicijnen, hoe het zover kwam dat het OMT en het RIVM totalitaire macht werd verleend.” Ofwel: spijker, kop, dreun. Raak.
De gevolgde methodes leiden telkens tot dezelfde kerneffecten: massale vrijheidsberoving, gecoördineerde (medische) misinformatie, oversterfte, verstrekkende maatschappelijke (en medische) gevolgen. En niemand die zich wenst te verantwoorden aan Kamer of bevolking, anders dan met compleet zwart gelakte documenten. Een CDA-minister van VWS nam de meest krankzinnige maatregelen en de huidige D66-minister van VWS verdedigt die alsof er iets onder het deksel moet blijven omdat er anders… Ja, wat eigenlijk? Inmiddels is ook bekend dat het ministerie van VWS de administratie al jarenlang niet op orde heeft. Het ministerie kan van 5,1 miljard euro aan voorschotten die in de coronacrisis zijn verstrekt de rechtmatigheid niet verzekeren. Wat zou de oorzaak zijn: Sywert van Lienden-achtige uitgaven aan bevriende partijen? Influencers?
Financiën
De regering moet normaal gesproken voor alle uitgaven toestemming krijgen van het parlement. Daarom leggen ministeries hun begrotingen op drie vaste momenten voor aan de Staten Generaal. In de Miljoenennota staan de begrotingsplannen van het kabinet voor het komende jaar. Daarna kunnen ministeries in de voorjaars– en najaarsnota nog tussentijds voorstellen doen om de begroting te wijzigen. Daarnaast kan de begroting in buitengewone situaties incidenteel worden bijgesteld. Dit gebeurt met een zogenoemde ‘incidentele suppletoire begroting’, ofwel een apart wetsvoorstel dat eerst langs de Eerste en Tweede Kamer moet. Ministeries kunnen in geval van nieuw beleid ook zónder toestemming van het parlement vooraf incidenteel extra uitgaven plannen. Dit is mogelijk wanneer volgens een minister in een crisissituatie uitstel van het nieuwe beleid ‘niet in het belang van het Rijk’ is.
Merk op dat de ‘crisiswet’ momenteel in de Eerste Kamer op de stemming ligt te wachten….
In 2022 is er 41,8 miljard euro extra uitgegeven door het kabinet, waarbij voor 20,7 miljard vooraf geen toestemming is gevraagd aan de Volksvertegenwoordiging. Dat blijkt uit de 51 incidentele bijstellingen van het afgelopen jaar. Wanneer ministeries gebruikmaken van de uitzondering, staat het parlement in feite buitenspel en kennelijk is dat de bedoeling van onze nationale miskleun Kaag. Om welke uitgaven het precies ging vergt nog een flinke zoektocht, evenals de betreffende ministeries en zeker welke ambtenarenlagen hiervoor verantwoordelijk zijn.
De ministeries van Algemene Zaken – Financiën – Landbouw – Natuur en Voedselkwaliteit – Volksgezondheid – Welzijn en Sport – Klimaat en Energie – Natuur en Stikstof, werken kennelijk allemaal aan één en dezelfde agenda en het zou me niet verbazen als de andere ministeries daar ook aan werkten.
Één doel is inmiddels dus al helder: voor de burgers moet er een minimum aan zeggenschap overblijven. Liefst niets.