Een 25-jarige migrant zal in januari worden berecht voor het doodsteken van een 18-jarige jonge Nederlander in april vorig jaar in de stad Oss. De vermeende moordenaar is een Soedanese asielzoeker die bij de politie bekend staat als een onruststoker. Maar zelfs als hij schuldig wordt bevonden, mag de moordenaar niet worden gedeporteerd.
DEN BOSCH Rik van de Rakt werd dood aangetroffen naast zijn fiets in wat volgens de politie een onnodige aanval leek te zijn. Ooggetuigen zeggen dat de migrant eerder die dag mogelijk ook betrokken was bij een andere aanval. Volgens het Nederlandse dagblad de Telegraaf verkeerde hij in “geestelijke verwarring” toen hij werd gearresteerd op station Oss.
Bij de rechtbank in Den Bosch bleken de betrokken partijen onlangs tijdens een tweede zogenoemde voorzitting te zijn geïnformeerd door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) over het voornemen om de verdachte uit te zetten. Maar dat zal sowieso nooit gebeuren, want volgens een deskundigenrapport was de Soedanese migrant op zondagochtend 19 april zo in de war dat de gruweldaad hem niet kan worden verweten.
Hij was helemaal gek, beweren ze. Op een fietspad in Oss stak hij Rik van de Rakt neer met een mes, die toevallig langskwam op weg naar zijn werk.
Er zijn geen vragen meer over de feiten, zei de officier van justitie. Inmiddels is ook vastgesteld dat bloedspatten op Rick’s rugzak afkomstig waren van de verdachte.
De centrale vraag is wat er met Abdallah A. gebeurt als hij inderdaad wordt veroordeeld voor het opzettelijk doodsteken van de Nederlander. Volgens deskundigen kan de migrant niet verder zonder behandeling.
Dat maakt het ook onmogelijk om de verdachte uit te zetten, stelt officier van justitie Sandra Kierkels. “De Nederlandse staat heeft een zorgplicht. Gezien de complexe problemen bestaat het risico dat hij niet goed kan worden opgevangen in Soedan. ” Deze overweging zal niet veranderen door het vonnis dat de rechter zal uitspreken tijdens de volgende zitting, benadrukte ze.
Advocaat Tom Deckwitz heeft met succes nader advies ingewonnen bij deskundigen over een zogeheten ‘zorgvergunning’ waarbij medicatie onder dwang kan worden toegediend. Volgens de psychiater zou de man lang pillen moeten slikken, maar de verdachte ziet hier zelf de noodzaak niet van in. De Nederlandse belastingbetaler betaalt dus de rekening voor zijn levenslange behandeling.
Zowel de officier van justitie als de advocaat benadrukten dat het voor hen erg moeilijk was om met de verdachte te praten. Dit komt deels door de taalbarrière, maar ook door de psychische problemen van de man.
De beklaagde Abdallah A. was niet voor de rechtbank. Alleen de ouders van slachtoffer Rik van de Rakt waren aanwezig om een rapport over de mentale toestand van de verdachte te ontvangen.
Het slachtoffer en de vluchteling woonden beiden in het nabij gelegen Heesch. Het dorp haalde vier jaar geleden de krantenkoppen toen bewoners protesteerden tegen plannen om een opvangcentrum voor migranten te creëren door op de voorgestelde locatie twee dode varkens aan een boom te hangen. Het asielzoekerscentrum is nooit gebouwd.
Maar hoe kon cruciale informatie over de geestelijke gezondheid van een statushouder niet worden gedeeld met de gemeente waar hij werd geplaatst? Aan de staatssecretaris zijn in juli Kamervragen voorgelegd nadat uit een onderzoeksrapport bleek dat autoriteiten die betrokken waren bij de huisvesting en begeleiding van de Soedanese verdachte bij de moord op Rik van de Rakt aanzienlijk blunderden doordat de relevante informatie niet werd gedeeld.
