‘Trump schrikt niet van het geweld van zijn federale agenten. Hij is juist trots’
President Trump gaat op meer plekken federale agenten inzetten tegen demonstranten en bendegeweld − soms tegen de wil van burgemeesters in. Correspondent Michael Persson: ‘Critici maken zich zorgen. Is Portland een training voor wat we rond de verkiezingen gaan zien?’
Waar wordt deze speciale taskforce van de federale overheid eigenlijk voor ingezet?
‘Deze federale agenten worden om twee verschillende redenen naar de steden gestuurd: in sommige plaatsen, zoals Chicago, om het oplaaiende bendegeweld in de zwarte wijken in te dammen. In andere steden, zoals Portland, treden zij op tegen Black Lives Matter-demonstranten – of zoals Trump het zegt, tegen de antifa-terroristen. Formeel moeten de federale agenten de lokale politie steunen, maar ze worden soms ook tegen de wil van burgemeesters in naar de steden gestuurd, zoals in Portland het geval is.’
Wie zijn deze federale agenten die in camouflagepakken door de steden lopen?
‘Het gaat om een speciale ordedienst die is samengesteld uit agenten van verschillende federale diensten, waaronder de FBI en de vreemdelingenpolitie. Het is een uitvloeisel van een presidentieel decreet om standbeelden te beschermen die door demonstranten werden aangevallen. Nu gaat het erom dat de gemeenschap beschermd moet worden als de lokale politie daar niet toe in staat is.’
Loopt die gemeenschap daadwerkelijk gevaar door de demonstraties?
‘Nee, want de protesten vinden plaats in de binnensteden waar geen mens woont. Het gerechtsgebouw in Portland is wel omsingeld door demonstranten en daar zitten agressieve figuren tussen die brandjes hebben veroorzaakt en ramen insloegen.
‘Sinds kort presenteert Trump zich nadrukkelijk als law and order-president, een klassiek Republikeins thema. Ik heb het net nageteld: sinds de Black Lives Matter-demonstraties twee maanden geleden zijn begonnen, heeft hij de woorden ‘law and order’ 25 keer getwitterd. In de twee jaar daarvoor kwamen ze nooit voorbij.’
Het lijkt erop dat deze federale agenten soms veel geweld gebruiken.
‘Er zijn filmpjes waarop het er hard aan toe gaat, maar bij de extreme gevallen zie je wel dat het steeds om dezelfde slachtoffers gaat. De schaal van het grove geweld is dus relatief. Je ziet dat de aanhangers van Trump de stevige aanpak ook toejuichen. Zij vonden dat de burgemeesters niet hard genoeg ingrepen en zien het als een logische reactie om dan maar federaal in te grijpen.
‘Maar de rechten van mensen worden wel geschonden, en die agenten hoeven geen rekenschap af te leggen als zij te ver gaan. Dat is zorgelijk. Bovendien vragen critici zich af: is dit een experiment? Is Portland een training voor wat we rond de verkiezingen gaan zien?’
Nu is in elk geval besloten de federale agenten op meer plaatsen in te zetten.
‘Ja. Normaal gesproken heeft het een dempende werking als agenten in een rechtstaat hun boekje te buiten gaan, dan wordt er teruggeschaald. Nu wordt er juist uitgebreid. De naamloze agent die te veel geweld heeft gebruikt, loopt nog rond. De verantwoordelijke ministers en de president schrikken niet van de beelden: ze zijn juist trots.
‘Vooralsnog is het effect van het geweld dat demonstranten meer steun krijgen. Naast een klein clubje relschoppers bestond de meerderheid al uit brave mensen, maar je ziet dat zich duizenden gewone huismoeders en vaders hebben aangesloten sinds de federale politie heeft ingegrepen − uit protest dus tegen het geweld van deze taskforce. De anarchisten zijn nu een nog kleinere minderheid.’