Mark Rutte erkent dat hij tijdens zijn tienjarige premierschap ‘fouten’ heeft gemaakt en wil in een eventueel volgend kabinet een andere omgang met de Kamer. Tegelijkertijd waarschuwt hij dat hij niet opeens ‘allerlei dingen anders gaat doen’ en spreekt zijn trots uit over wat hij in tien jaar bereikt heeft.
.@MarkRutte #Nieuwsuur:
-Geen radicale ideeën
-Instanties tussen burger en kabinet zijn er al: ombudsman, inspecties
-Ontloopt eigen verantwoordelijkheid (weten en niet ingrijpen bij uitvoering)
-Alleen maar trots op 10 jaar en winnaar verkiezingen
-Geen zelfinzicht
Geen leider— Wim Schellekens (@Wim_Schellekens) May 10, 2021
Dat heeft Rutte maandagavond gezegd in een interview met het programma Nieuwsuur.
De verwachtingen voor het boetedoenings-gesprek van de VVD-leider waren hoog gespannen. Wekenlang keek het Binnenhof uit naar zijn aangekondigde ‘radicale ideeën’ voor een bestuurlijke make-over van de Haagse politiek.
Zelfreflectie
Radicaal zijn de ideeën niet te noemen. Hij herhaalde de voorstellen die het kabinet eerder deed om meer openheid te bieden rond de besluitvorming en de belofte de ‘menselijk maat’ centraal te stellen. Rutte wil net als andere partijen af van achterkamertjespolitiek, een dichtgetimmerd regeerakkoord en coalitiedwang, bevestigde hij maandagavond.
Van tevoren stond vast dat Rutte het interview ook zou aangrijpen om te reflecteren op zijn eigen rol als premier. Wat ging in de tien jaar dat hij minister-president is mis en hoe moet het voortaan anders mocht hij voor de vierde maal zijn intrek nemen in het Torentje?
Volgens Rutte heeft hij in de afgelopen jaren te veel controle willen houden en geprobeerd de sfeer in de coalitie goed te houden. ‘Ik heb zelf misschien in de afgelopen jaren te veel bijgedragen aan het wegebben van grote tegenstellingen in de Kamer.’ Partijen, ook uit de coalitie, moeten volgens hem nu meer de ruimte krijgen om de tegenstellingen in Kamerdebatten een plek te geven.
Met zijn poging zichzelf opnieuw uit te vinden hoopt Rutte het vertrouwen van de Kamer terug te winnen nadat eerder bekend werd dat hij had gelogen in zijn gesprek met de verkenners. Hij ontkende gesproken te hebben over Omtzigt, terwijl dat wel het geval was. De voltallige oppositie zegde begin april het vertrouwen in hem op en alleen Ruttes eigen VVD steunde de motie van afkeuring niet.
Omtzigt vertelde de Kamer dat Rutte boos belde. Nu wilt #Rutte hem spreken?#Rutte heeft zijn 'zwakke momenten van boosheid'
Wie hem kent, vreest zijn uitbarstingen Naar buiten toe altijd rustig, maar achter gesloten deuren een vaatje buskruit #Nieuwsuurhttps://t.co/dKlwls9jB3— Sicco van Hoegee (@SiccoVanHoegee) May 10, 2021
Geloofwaardigheid
Rutte blikte maandag terug op hoe de formatie totaal vastliep en vindt inmiddels dat hij ‘een grote fout’ heeft gemaakt, door ‘zich verkeerd te herinneren’ dat hij over Omtzigt had gesproken. Zijn geheugenverlies noemde hij ‘geen handigheidje’, maar hij zei wel te begrijpen dat het irritatie opwekt. Hij beloofde in het vervolg nadrukkelijker door te vragen.
Woensdag debatteert de Kamer over het vervolg van de formatie, waar duidelijk moet worden of partijen het nieuwe verhaal van Rutte geloofwaardig genoeg vinden. De voor Rutte cruciale partijen hielden maandagavond vooralsnog de kaken stijf op elkaar. Afwijzende reacties op het interview waren er wel van partijen die samenwerking eerder al uitsloten. ‘Wat een ongelooflijk slecht verhaal’, twitterde Geert Wilders.
Voor Rutte staat er veel op het spel: als hij kiezers en Kamerleden niet kan overtuigen, dan kan hij zijn gedroomde vierde kabinet wel vergeten. Partijen zoals D66, CDA, PvdA en GroenLinks zijn onontbeerlijk voor hem om een nieuw meerderheidskabinet te kunnen vormen. Ruttes woorden deze maandagavond zijn dan ook nadrukkelijk bedoeld om deze middenpartijen en hun achterbannen milder gestemd te krijgen. Willen Jesse Klaver en Lilianne Ploumen, die eerder nog het vertrouwen opzegden, uiteindelijk aanschuiven aan de onderhandelingstafel, dan zullen de leden uitleg eisen.
En hoewel het CDA met de VVD en D66 gemakkelijk tot het motorblok wordt gerekend, lukt het Wopke Hoekstra maar niet zijn partij te verenigen. De grote onzekere factor is en blijft Pieter Omtzigt. Het is voor zijn eigen CDA volstrekt onduidelijk of hij zijn zegen zal geven aan een nieuw kabinet-Rutte. De premier zei in het interview sms-contact gehad te hebben met Omtzigt. De CDA’er zou bereid zijn tot een gesprek. ‘Ik heb tien jaar heel fijn samengewerkt’, zei Rutte. ‘Ik ben zeer op hem gesteld.’
Ondertussen neemt het ongemak bij de VVD toe over de tijd die Hoekstra nodig heeft om zijn partij op één lijn te krijgen. Zolang het crisis is bij het CDA, blijft het voor Rutte spannend of het herstel van vertrouwen in hem is ingezet.
Dat Mark Rutte bij herhaling door de vragen van Mariëlle Tweebeeke bleef orakelen én dat hij haar vragen niet beantwoorde bewijst dat hij de veranderingen naar respect en fatsoen gewoon niet kan maken. De oude Rutte zat op zijn oude manier de 'nieuwe' te presenteren #Nieuwsuur
— Roger Vleugels (@RogerVleugels) May 11, 2021
#Rutte stuurt heel toevallig vlak voor zijn bezoekje aan @nieuwsuur een sms aan #omzigt om bij dat programmaatje te kunnen zeggen dat hij contact heeft gehad met eerder genoemde.
Ik heb maar één woord voor zo iemand: gluiperd!!!!— Iriedaily94 (Gab.com: Iriedaily) (@iriedaily94) May 11, 2021
Je moet inloggen om een reactie te plaatsen.