Regels zijn regels

Afgelopen 5 mei hebben weer een hoop mensen “de vrijheid” gevierd. Als je het mij vraagt hebben ze iets heel anders gevierd, namelijk de onvrijheid. Veel mensen die mijn stukken lezen en mij pas sinds kort kennen die denken dat mijn inspiratie voortkomt uit de ‘corona crisis’. Laat mij vooral duidelijk zijn dat dat niet zo is. Al ver voordat deze waanzin over ons uitgestort werd schreef ik over het pad wat overheden in het westen zijn ingeslagen van steeds meer controle en steeds minder vrijheid voor het individu. Deze ‘crisis’ heeft alles alleen maar bevestigd.

Niemand kan ontkennen dat ons land steeds minder vrij wordt. Deze trend is al jaren aan de gang. Bijna elke dag staat er wel weer een nieuw idee op het programma om iets te verbieden of van extra regels te voorzien. Wanneer mensen vragen om onderbouwing van die stelling dat we steeds onvrijer worden, hoef je alleen maar naar de website van de Tweede Kamer te gaan en even door de kamerstukken te bladeren (https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken?pk_campaign=breadcrumb) Daar staat alles van de afgelopen jaren wat dat clubje mensen in Den-Haag voor ons heeft willen regelen en bepalen. En het argument wat ik dan altijd krijg als ik hierover begin is: Er moeten toch dingen geregeld worden? Nou er is nogal een verschil tussen ‘dingen regelen’  en ALLES regelen. Waar een overheid oorspronkelijk de taak heeft de basiszaken te regelen in een samenleving, zodat een samenleving leefbaar is, is de overheid uitgegroeid tot een allesbepalende factor in het leven van de mensen. En dat is onze eigen schuld.

Hoe vaak ik mensen wel niet in die val zien trappen van het vragen om regels. Dat gaat dan zoiets als “dit en dat zou de overheid eens moeten aanpakken”, omdat datgene dan iets is wat diegene irriteert of goed uitkomt. Tegelijkertijd vergeet diegene dat datgene wat hij of zij graag geregeld ziet worden door de overheid, vaak ten koste gaat van de vrijheid van een ander, en daarmee ook de vrijheid van zichzelf. Mensen hebben dat vaak helemaal niet door, maar elke keer weer als je wil dat de overheid iets voor je regelt betekent dat vrijwel automatisch dat je een stukje vrijheid inlevert, en dus ook een stukje vrijheid van een ander afpakt. Wetgeving betekent altijd onvrijheid, per definitie.

Vrijheid is iets waar heel veel mensen steeds banger voor lijken te worden. Vrijheid betekent namelijk dat de mogelijkheid bestaat dat je gebruik van die vrijheid kan maken, het betekent niet automatisch dat je er dan maar altijd gebruik van maakt. De vrijheid van meningsuiting bijvoorbeeld betekent dat je alles kan en mag zeggen wat je wil, dat betekent niet dat je dat dan ook altijd maar ten volle hoeft te doen. Het feit dat de mogelijkheid er is dat je het KAN doen is genoeg. Nu zie je vooral dat er voortdurend gerommeld wordt aan die vrijheid omdat mensen steeds zwakker lijken te worden, en hun huid steeds dunner, en dus gaan eisen van een overheid dat bepaalde dingen niet meer gezegd mogen worden omdat zij de moeite niet meer willen doen om te leren ergens mee te kunnen dealen. Ergens tegen te kunnen. En dit fenomeen komt op alle vlakken die je maar kan bedenken steeds weer terug. Mensen die bang zijn dat een ander gebruik maakt van de (natuurlijke) vrijheid die die ander bezit om iets te kunnen zeggen of te doen. Misschien zal die ander wel nooit gebruik maken van die vrijheid, maar toch zien ze het liever door de overheid geregeld. En als de overheid iets regelt, verbiedt of verplicht dan betekent dat automatisch dat er geweld aan te pas moeten komen. In essentie kiest iemand die graag via de overheid iets verboden of bepaald ziet worden dus voor geweld. Een overheid kan namelijk alleen iets afdwingen door de dreiging van geweld in te zetten. Boetes, wat een vorm van psychisch geweld is, of vrijheidsberoving wat zowel psychisch als lichamelijk geweld is.

Als je dus je vrijheid wilt vieren, dan moet je eerst wel goed beseffen wat vrijheid is. Als je steeds weer klaarstaat om eigenhandig een stukje vrijheid in te leveren in ruil voor regulering, waarom zou je dan de vrijheid vieren? Als je dan al iets viert dan is het vooral je onvrijheid. Je hebt namelijk een verkeerd idee van wat vrijheid eigenlijk is. Vrijheid is de afwezigheid van dwang. Vrijheid kun je dus nooit creëren met regels. Ik zeg hier natuurlijk niet mee dat regels niet nodig zijn, of dat regels altijd slecht zijn, natuurlijk niet. Basisregels in een samenleving kun je niet zonder, anders wordt het inderdaad een zooitje. Er zijn alleen grenzen aan de hoeveelheid regels die een samenleving kan hebben. Een overschot aan regels maakt een samenleving uiteindelijk kapot. En de ‘crisis’ waar we nu inzitten laat perfect zien hoe een overdaad aan regels de menselijkheid compleet wegvaagd. Op een gegeven moment is namelijk het enige wat nog telt  ‘de regels’.  De morele waarde daarvan maakt niet meer uit. Want, zoals elke gezagsdrager je plichtsgetrouw zal toesnauwen: Regels zijn Regels.