Pieter Omtzigt keert terug. Begint hij een nieuwe partij die het CDA gaat concurreren en leegroven?

Terwijl binnen het CDA de kritiek groeit op het evaluatierapport-Spies, kondigt Pieter Omtzigt alweer zijn terugkeer in Den Haag aan. De grote vraag is: gaat hij een eigen partij oprichten?

Pieter Omtzigt lanceert zijn terugkeer in de landelijke politiek met een lezing op 24 september in de Zuiderkerk te Amsterdam. De lezing gaat over zijn boek Een nieuw sociaal contract. Het Kamerlid dat sinds de verkiezingen in maart met burnout-klachten thuiszit, stapte onlangs uit het CDA. Omtzigt gaat volgens de organisatoren in op de relatie tussen burger en overheid, die verstoord is, zoals bleek in het toeslagenschandaal. Welke concrete politieke voorstellen heeft hij om het sociale contract te herstellen?

Met Omtzigts terugkeer neemt de spanning bij het CDA toe over wat het Twentse Kamerlid van plan is. De vraag is of Pieter Omtzigt na zijn terugkeer in de landelijke politiek ook gaat aankondigen een eigen partij op te richten. De vrees is groot dat hij dan het totaal verdeelde CDA opeet.

Interne verdeeldheid

Twee weken geleden kwam de commissie-Spies nog met een evaluatierapport over de mislukte verkiezingen van het CDA. Dat verlies zou de partij aan zichzelf te danken hebben door de interne verdeeldheid. Spies riep iedereen op excuses te maken, ook Pieter Omtzigt. Dat lijkt hij niet van plan.

Binnen het CDA zwelt ondertussen de kritiek op het rapport-Spies aan. De partij zakt ook steeds verder weg in de peilingen. Van de vijftien Kamerzetels in maart, zou het CDA er nu nog vijf tot zes overhouden.

Het evaluatierapport wordt beschouwd als een ‘gemiste kans’ om Omtzigt en zijn fans een handreiking te bieden. Maar zo’n ‘uitgestoken hand’ gaf de commissie niet, concludeerde de Overijsselse gedeputeerde Eddy van Hijum al snel. Sterker nog, Spies komt met verwijten richting Omtzigt. En dat is voor de fans van Omtzigt moeilijk verteerbaar. Ze geeft weinig antwoorden op alle vragen die leven over de CDA-perikelen in het afgelopen jaar. De evaluatie duidt weliswaar de verkiezingsuitslag, maar doet dat zonder enige feiten- of bronvermelding. Zo is er een ledenraadpleging gehouden die 3500 leden hebben ingevuld, maar de uitkomsten zitten niet bij de evaluatie.

Spies zegt ook niets over de koers die het CDA moet varen, en of er ruimte moet zijn voor meer ombudspolitiek, zoals Omtzigt bepleit. Spies schrijft dat de partij ‘opnieuw’ stemmen heeft verloren aan de VVD, en in ‘mindere mate aan D66, PVV en BBB’. Maar uit kiezersonderzoek van onderzoeksbureau Ipsos blijkt dat het CDA maar 2 procent van de stemmen verloor aan de PVV, en slechts 1 procent aan de nieuwe Boerburgerbeweging. Daarentegen stemde 5 procent van de CDA’ers uit 2017 nu op D66. CDA-stemmers stapten ook over naar Volt, PvdA, ChristenUnie en Ja21. Deze vier partijen kregen elk 3 procent van de CDA-stemmen, evenveel als PVV en BBB samen.

Het is stil rond de partijleider

Volgens het CDA-netwerk Midvoor zijn de conclusies van Spies ‘niet onderbouwd’ en dus ‘kwetsbaar’. “Dat het CDA aan rechts heeft verloren, wordt niet onderbouwd en lijkt ook niet juist”, schrijven ze. Wat steekt, is dat lijsttrekker Wopke Hoekstra in het rapport vooral wordt ontzien, terwijl Omtzigt nadrukkelijk wordt verweten zich ‘groter dan de partij’ te hebben gevoeld.

Hoekstra kwam als nieuwe lijsttrekker met rechtse thema’s, en hij wijzigde de campagnestrategie met onder meer de leuze ‘Nu doorpakken’. Kiezers herkenden zich niet meer in het CDA, schrijft Spies. Het rapport stelt dat ‘goed bestuurlijk leiderschap’ cruciaal is voor een politieke partij, en dat dit ‘onvoldoende’ is ingevuld. Hoekstra heeft alleen kort via Twitter op het rapport-Spies gereageerd, waarbij hij de conclusies van Spies onderschrijft. Sindsdien is het stil rond de partijleider. Omtzigt keert officieel als eenmansfractie op Prinsjesdag terug in Den Haag. Op 11 september houdt het CDA een extra partijcongres.

SDB is al meer dan 10 jaar vrij, eerlijk en onafhankelijk. Geen miljardair bezit ons, geen adverteerders controleren ons. Wij zijn een door lezers ondersteunde non-profitorganisatie. In tegenstelling tot veel andere publicaties, houden we onze inhoud gratis voor lezers, ongeacht waar ze wonen of het zich kunnen veroorloven om te betalen.

We hebben geen paywalls en alles blijft gratis zonder censuur. In het post-truth-tijdperk van nepnieuws, echokamers en filterbubbels publiceren we meerdere perspectieven van over de hele wereld.

Iedereen kan bij ons publiceren, maar iedereen doorloopt een rigoureus redactioneel proces. U krijgt dus op feiten gecontroleerde, goed gemotiveerde inhoud in plaats van ruis.

Dit is niet goedkoop. Servers, redacteuren fees en web ontwikkelaars kosten geld. Overweeg alstublieft om ons te steunen als donateur of ondersteunend lid, ook wij hebben onze inkomsten zien dalen in deze heftige tijden daarom, KLIK HIER voor IBAN of via PayPal hieronder!, hartelijke dank en veel leesplezier.

Steun SDB via PayPal veilig en simpel.