‘Maak seks zonder akkoord strafbaar’ ook in Nederland

Deskundigen willen dat het in Nederland, in navolging van Spanje en Zweden, verplicht wordt om vooraf elkaar toestemming te geven voor seks. Seks zonder wederzijdse instemming moet bestraft kunnen worden als verkrachting.

De wettelijke definitie van verkrachting is nu verbonden met dwang door geweld of intimidatie en dat beschermt mensen onvoldoende, zegt Willy van Berlo van kenniscentrum voor seksualiteit Rutgers. “Bij veel verkrachtingen zien we dat een slachtoffer verlamd is van schrik. Dan verzet het slachtoffer zich niet en is dwang dus niet nodig. Maar iemand wordt wél verkracht.”

Spanje voert om die reden een strengere sekswet in. Deze week maakte de Spaanse premier Sanchez bekend dat seks zonder nadrukkelijke toestemming in de nieuwe wet als verkrachting wordt gezien. Ook Zweden voerde deze maand zo’n wet in, net als eerder onder meer België en Engeland.

Aanleiding voor de Spaanse wetgeving is de verkrachting van een 18-jarige vrouw door vijf mannen. Zij kregen celstraf voor seksueel misbruik en niet voor verkrachting, omdat volgens de rechter geen geweld was gebruikt. Spanjaarden protesteerden massaal op straat tegen het vonnis.

“Het is niet zo bijster ingewikkeld,” vindt theoloog en genderdeskundige Janneke Stegeman. “Seks is een activiteit waaraan iedereen wil meedoen. Als dat niet zo is, dan is het geen seks. Ik vind dat een gezonde opvatting, maar het is nu niet zo in de wet geregeld.”

Lustonderbrekend

Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid komt binnenkort met een nieuwe zedenwet. “Uiteraard kijken we ook naar ontwikkelingen in het buitenland,” zegt een woordvoerder van de minister. “Maar daarover zijn nu nog geen keuzes gemaakt.”

PvdA-Kamerlid Attje Kuiken vindt dat toestemming in de wet moet worden opgenomen. Het CDA aarzelt nog, maar is ‘positief kritisch’.

Er zijn verschillende vormen van toestemming denkbaar. “Het is niet zo dat je verbaal toestemming moet geven, of dat je in de weer zou moeten met contracten,” vindt Stegeman. “Dat zou ook lustonderbrekend zijn. Als je intiem met iemand wordt, en die ander doet mee, dan geldt dat als toestemming.”