Wat betekent het wanneer Nederlanders zeggen dat allochtonen ‘oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteit’? Dat het een stel racisten zijn? De gegevens van het CBS suggereren dat de uitspraak wel klopt: personen van Marokkaanse afkomst significant vaker crimineel gedrag vertonen dan anderen. Terwijl net 2,2% van de bevolking van Marokkaanse komaf is, is dat in het Nederlandse gevangeniswezen ruim 14%!
De rekensom is natuurlijk vrij eenvoudig. Met 386.00 personen van Marokkaanse afkomst op een populatieomvang van 17,08 miljoen inwoners betekent dit dat de groep mensen van Marokkaanse afkomst zo’n 2,2% uitmaken van de Nederlandse bevolking uitmaken. Als je alle Nederlanders op een rijtje zet is één op de 50 van Marokkaanse komaf.
Terwijl Nederlanders nog steeds het vaakst terechtkomen in detentie, zien we wel dat de verhoudingen tussen Nederlanders en Marokkanen scheef is. Zou je alle gedetineerden op één rij zetten dan is niet 1 op de 50, maar 1 op de 7! Dit is wat Nederlanders dus bedoelen wanneer zij stellen dat ‘allochtonen oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteit’. Gezien de gegevens van het CBS is de uitspraak, in ieder geval de vergelijking met Marokkanen, juist.
Je zou verwachten dat dergelijke cijfers in Den Haag tot discussie zou leiden. Dat is ook het geval: Hans Spekman (PvdA) en Diederik Samsom (PvdA) deden in het verleden uitspraken over Marokkanen, maar werden niet vervolgd daarvoor, Geert Wilders, die het net een stukje radicaler aanpakte, dan weer wel.
In ieder geval suggereren de cijfers, zeker gezien de scheve verhouding tussen het aandeel van Marokkanen in de totale populatie en het aandeel in de detentiepopulatie (1 op de 50 versus 1 op de 7), dat er wel degelijk een ‘Marokkanenprobleem’ heerst in Nederland. Maar wat die scheve verhouding constitueert is dan weer reden voor discussie. Wel zien we dat Marokkanen ook relatief weinig inkomen genereren in vergelijking met alle anderen groepen en dat het waarschijnlijk is dat hun sociaaleconomische positie een rol speelt. En natuurlijk het geslacht: vrijwel iedereen in detentie is man.
Op links zal men zeggen de scheve verhoudingen een relatie hebben met het ‘racisme in de samenleving’ en op rechts zal men waarschijnlijk zeggen waar het op staat: Marokkanen zijn Marokkanen. En het is een probleem voor deze Marokkanen dat ze in detentie zitten.
