De stille behandeling heeft zijn verdiensten. Als het gaat om blank-nationalistisch geweld, heeft het ook zijn grenzen.
Massale schietpartijen komen nu zo vaak voor in de Verenigde Staten dat er een bepaald ritme is in hoe Amerikanen over hen leren: de eerste rapporten van geweervuur op sociale media, de beelden van mobiele telefoons van mensen die in terreur lopen, de onbevestigde slachtoffers van “wetshandhavingsbronnen . ”Verkozen ambtenaren leggen verklaringen af die meestal meer mensen verontwaardigen dan ze troosten. Speculatie maakt plaats voor feit: de politie bevestigt het dodental, waardoor Amerikanen kunnen uitzoeken hoeveel woede ze moeten voelen voordat ze verder gaan.
Terwijl dit patroon de afgelopen twee decennia een normaal kenmerk van het Amerikaanse leven werd, begon een grassroots-campagne uit te dagen hoe nieuwsuitzendingen de daders zelf bedekten. Onderzoekers, wapenbeheersingsactivisten en vaak gewone burgers spoorden journalisten en overheidsfunctionarissen aan om niet te praten over de schutter of een manifest dat hij mogelijk heeft geschreven. In plaats daarvan vroegen ze om dekking om zich te concentreren op de slachtoffers en hun verhalen over het verhaal dat de schutter misschien had gewild.
Deze beweging verdient lof voor het aandringen van Amerikaanse nieuwsuitzendingen naar minder sensationele berichtgeving over massa-opnames. Tegelijkertijd heeft deze strategie zijn grenzen. Het werkt het beste in de omgang met schutters die geen bredere agenda hebben dan zoveel mogelijk mensen neerschieten. Wanneer het wordt gebruikt bij mensen die massamoord plegen om politieke of ideologische redenen, riskeert het echter de oorzaken die in de eerste plaats tot de moorden hebben geleid, te verdoezelen. Dat kan het in de toekomst moeilijker maken om soortgelijke slachtingen te voorkomen.
Het begon met de best mogelijke bedoelingen. De No Notoriety-campagne begon in 2012 met Tom en Caren Teves, wiens zoon Alex stierf in de opnames dat jaar in een bioscoop in Aurora, Colorado. Ze begonnen de campagne nadat ze nationale verslaggeving hadden gezien die was gericht op schutter James Holmes – zijn sinistere gezicht, hoe hij twaalf mensen zo snel vermoordde en andere lugubere aspecten van zijn verhaal. Er werd veel minder aandacht besteed aan de slachtoffers, hun lijden of zelfs hun heldendom. Alex Teves stierf bijvoorbeeld terwijl hij het lichaam van zijn vriendin afschermde met het zijne.
Veel van de aanbevelingen van No Notoriety zijn redelijk, zoals het noemen van een dader “eenmaal per stuk als referentiepunt, nooit in de koppen en geen foto boven de vouw”, en “om de namen en gelijkenissen te verhogen van alle gedode en / of gewonde slachtoffers om de boodschap [dat] hun leven belangrijker is dan de acties van de moordenaar. ‘ Journalisten maken inderdaad vaak vergelijkbare afwegingen bij het behandelen van andere gevoelige zaken, zoals seksueel misbruik van kinderen.
Sommige ambtenaren en nieuwsorganisaties hebben deze aanpak omarmd. Nadat een gewapende man in juni twaalf mensen had vermoord in een gemeenschapscentrum van Virginia Beach, vertelde politiechef Jim Cervera aan verslaggevers dat hij de naam van de dader slechts één keer zou vrijgeven. Daarna, zei Cervera, “zal hij voor altijd de verdachte worden genoemd, omdat onze focus nu ligt op de waardigheid en het respect voor de slachtoffers in dit geval en voor hun families.” Oregon Sheriff John Hanlin weigerde een schutter te noemen die negen mensen heeft gedood op een gemeenschapsschool in Roseburg in 2015 helemaal, zeggend dat het “alleen zijn gruwelijke acties zou verheerlijken en zou dienen om toekomstige shooters te inspireren.”
Anderson Cooper van CNN citeerde destijds goedkeurend de boodschap van Hanlin. “Een snelle herinnering, de lokale sheriff zegt dat hij de naam van de schutter niet en niet zal zeggen,” zei hij de volgende dag in een uitzending. ‘Wij ook niet. We geven hem geen naam en laten zijn foto niet zien, zelfs niet toen we meer te weten kwamen over wie hij was, inclusief het feit dat hij was ingeschreven in de klas waar hij het vuur opende. ‘Maar Erik Wemple van The Washington Post merkte op dat deze regel ongelijkmatig was toegepast door Cooper en CNN tijdens de San Bernardino-schietpartij enkele maanden later. (Het is hun verdienste dat de No Notoriety-organisatoren voor beide incidenten op dezelfde aanpak stonden.)
Inderdaad, nieuwsuitzendingen en overheidsfunctionarissen bespreken regelmatig de identiteit en motieven achter door jihadisten geïnspireerde terroristische aanslagen. Maar wanneer blanke nationalisten massale schietpartijen uitvoeren, bagatelliseren ze de dader – en lopen ze daardoor het risico de ideologie die de aanslag veroorzaakte te verdoezelen . Die aanpak is vooral schokkend gezien de toename van het blanke nationalistische geweld in de afgelopen jaren. In 2018 waren bijvoorbeeld daders met banden met extreemrechtse groepen verantwoordelijk voor alle Amerikaanse dodenop één na in binnenlandse terroristische aanslagen. Studies hebben ook aangetoond dat blanke massa-shooters vaak meer sympathiek worden behandeld door nieuwsuitzendingen dan hun niet-witte tegenhangers.
Het centrale argument van No Notiety is dat “het vooruitzicht van schande voor andere individuen een motiverende factor is om copycat-misdaden te doden en te inspireren.” Sommige onderzoeken suggereren dat sensationele berichtgeving copycats kan inspireren. Maar het onderliggende principe – dat massa-opnames op een meer verantwoorde manier moeten worden afgedekt door nieuwsuitzendingen – is veranderd in een damnatio memoriae- benadering van degenen die ze plegen. Deze aanpak kan in sommige gevallen werken, vooral wanneer een jonge schutter op klasgenoten op school richt, maar het begrijpt niet waarom een blanke nationalist een bloedbad pleegt.
Texas wetshandhavingsfunctionarissen geloven dat Patrick Crusius, die naar verluidt minstens 22 mensen heeft vermoord in een El Paso Walmart op zaterdag, een manifest publiceerde dat op 8chan verscheen voordat hij de aanval uitvoerde. Daarin zegt hij dat hij reageert op “de Spaanse invasie van Texas” en wat hij ziet als een complot om de blanke bevolking van Amerika te vervangen. Het richten van een Walmart bezocht door Latinos gaat niet over het beroemd maken van zichzelf; de moorden zijn het punt.
Een andere reden achter No Notoriety is dat journalisten en ambtenaren door het ontzeggen van dekking aan de schutter en zijn ideeën, slachtingen van copycats kunnen voorkomen. Het is mogelijk dat deze aanpak zou hebben gewerkt in een pre-digitaal tijdperk waarin kranten en tv-zenders veel meer invloed hadden op het informatiedieet van de gemiddelde Amerikaan. Maar het lijkt bijzonder slecht geschikt voor een tijd waarin jonge blanke mannen zichzelf kunnen radicaliseren op racistische websites zoals 8chan zonder ooit een krant of tijdschrift op te pikken. Het heeft ook weinig zin als een manier om blank nationalisme te bestrijden wanneer Fox News en de president van de Verenigde Staten regelmatig soortgelijke opvattingen aanhangen.
Voor alle duidelijkheid, dit betekent niet dat het altijd gepast is om de geschriften of video’s of andere biografische fragmenten van een schutter te geloven. No Notoriety is juist dat het niet nodig is om het beeld van een massamoordenaar op de voorpagina van The New York Times te bespatten of hem van muur tot muur verslag te doen van nieuws over de kabel. En als het gaat om het weerstaan van racistisch geweld, is het vertellen van de verhalen van slachtoffers belangrijker dan ooit. Maar als Amerika het blanke nationalisme als een politieke en gewapende macht in dit land gaat verpletteren, moet het er open en krachtig over praten.
