Greenpeace Nederland wist de hand te leggen op de onderhandelingstekst van het Trade in Services Agreement (TISA) en voegt er een eigen analyse aan toe van het onderdeel van dit verdrag dat handelt over energie. Op dezelfde dag van deze onthulling, 20 september 2016, gaat in Brussel de grote manifestatie door tegen deze internationale vrijhandelsverdragen zoals het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) tussen de VS en de EU, het Canada-EU Comprehensive Economic and Trade Agreement (CETA) en het TISA (tussen 23 landen waaronder de EU en de VS).
Uit de analyse van Greenpeace-Nederland blijkt dat de teksten die worden onderhandeld in Genève lijnrecht ingaan tegen zowel algemene democratische principes als tegen de specifieke afspraken die gemaakt zijn op de klimaattop COP21 in Parijs in december vorig jaar. [1]
Greenpeace maakt zich grote zorgen omdat dit verdrag nog zo goed als onbekend is bij het brede publiek, maar tegen eind 2016 al in kannen en kruiken kan zijn. “De TISA-onderhandelingen worden in het geheim gevoerd en op sommige van de gelekte teksten rust bovendien een geheimhoudingsclausule tot vijf jaar ná de ondertekening van het verdrag. De teksten zijn te vinden op de website www.tisa-leaks.org.” De gelekte documenten zullen ook vrij kunnen worden bekeken in een zaal in Genève, waar op 20 september een persconferentie van Greenpeace over de zaak doorgaat.
De publicatie van de TISA documenten valt samen met toenemende politieke kritiek uit Frankrijk en Duitsland op de onderhandelingen over TTIP tussen de EU en de Verenigde Staten. Zowel TTIP als CETA zullen op 23 september in Bratislava besproken worden door de EU-ministers van Handel.
Susan Cohen Jehoram, internationaal campagneverantwoordelijke voor TTIP bij Greenpeace Nederland, vat de kritiek op TISA als volgt samen: “Dit lek toont aan dat TiSA, net als andere handelsverdragen, bepalingen bevat die de mogelijkheid van beleidsmakers om actie te ondernemen tegen de klimaatopwarming ernstig beperken.”
Uit de analyse van de TISA-documenten door Greenpeace Nederland blijkt:
- het verdrag voorziet dat wetten en regels die betrekking hebben op de sectoren van het verdrag niet meer mogen veranderen (‘stand still’);
- het verdrag voorziet dat diensten zoals energie, drinkwater en onderwijs, eenmaal ze zijn geprivatiseerd niet meer mogen worden gehernationaliseerd en voor altijd winstgevende activiteiten moeten blijven;
- democratische controle en de mogelijkheid voor democratisch verkozen overheden om nieuwe regels op te leggen worden sterk ingeperkt door de invloed die bedrijven krijgen op de wetgevende taak van parlementen en regeringen, wanneer die hun belangen in het gedrang zouden brengen;
- er mag niet langer een onderscheid worden gemaakt tussen meer en minder schadelijke fossiele brandstoffen, waardoor een geleidelijke uitstap uit de meest schadelijke brandstoffen zoals teerzandolie en schaliegas onmogelijk wordt;
- handelsakkoorden zoals TiSA zullen dus leiden tot een hernieuwde toename in de handel van fossiele brandstoffen, terwijl de in Parijs gemaakte klimaatafspraken net oproepen tot een afname in de handel en het gebruik ervan.
“Google en Facebook horen niet te beslissen over privacyrechten, banken horen zichzelf niet te reguleren, en de sector van de fossiele brandstoffen macht geven over het milieubeleid van overheden is net zo absurd als de tabaksindustrie het gezondheidsbeleid laten bepalen”, zegt Susan Cohen Jehoram.
Greenpeace eist dat de onderhandelingen over TiSA en TTIP onmiddellijk worden stopgezet en dat CETA en het Trans Pacific Partnership (tussen de VS en landen aan beide zijden van de Stille Oceaan) weggestemd worden.
Greenpeace-Nederland: “Handelsverdragen moeten klimaatactie ondersteunen, in plaats van die te ondermijnen. Het is onaanvaardbaar dat handelsverdragen als TiSA, TTIP of CETA in het geheim onderhandeld worden en burgers en het milieu schade toebrengen. In plaats van onze milieubescherming op te offeren voor de winst van grote bedrijven, moet elk nieuw handelsverdrag uitblinken op het vlak van klimaatbescherming en transparantie.”
