Speciaal aanklager Robert Mueller is klaar met zijn onderzoek naar de Russische bemoeienis met de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2016 en de mogelijke betrokkenheid daarbij van leden van het campagneteam van Donald Trump. Het rapport is gisteren ingediend bij minister William Barr van Justitie. Mueller heeft geen nieuwe aanklachten aanbevolen, maar de inhoud kan wel grote politieke gevolgen hebben. Het eindrapport van het Ruslandonderzoek markeert hoe dan ook sowieso niet het einde van de onderzoeken naar Trump en zijn regering.
HET IS MOGELIJK DAT DE ADVOCATEN VAN HET WITTE HUIS VERZOEKEN INDIENEN OM BEPAALDE DELEN VAN HET RAPPORT UIT DE OPENBAARHEID TE HOUDEN. ZE ZULLEN DAN AANVOEREN DAT DE ZAKEN DIE DAARIN STAAN BESCHREVEN ONDER DE ZOGEHETEN ‘EXECUTIVE PRIVILEGE’ VALLEN.
Het onderzoek draait om de vermeende inmenging van Rusland bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2016. Met de overhandiging van het eindrapport aan Barr komt formeel een einde aan het Ruslandonderzoek, dat op 17 mei 2017 werd ingesteld en dus bijna twee jaar duurde.
Barr mag bepalen wat er verder mee gebeurt, hij moet besluiten welke delen van het onderzoek zullen worden gedeeld met het Congres. Hij heeft wel al aangekondigd een eigen verslag te maken met een samenvatting van de inhoud. De hoofdpunten zal hij mogelijk dit weekend al aan het Congres sturen.
Het rapport is nog vertrouwelijk. De inhoud kan grote politieke gevolgen hebben, maar het is zeer onzeker wat ervan naar buiten zal komen. Voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, de Democraat Pelosi, zei direct dat het hele rapport openbaar moet worden gemaakt.
Barr staat bekend als een criticus van het Ruslandonderzoek, maar beloofde tijdens een hoorzitting die voorafging aan zijn aanstelling zoveel mogelijk informatie uit het onderzoek naar buiten te zullen brengen. Het is mogelijk dat de advocaten van het Witte Huis verzoeken indienen om bepaalde delen van het rapport uit de openbaarheid te houden. Ze zullen dan aanvoeren dat de zaken die daarin staan beschreven onder de zogeheten ‘executive privilege’ vallen.
MOCHT MUELLER HEBBEN VASTGESTELD DAT TRUMP ZICH MOGELIJK ZELF SCHULDIG HEEFT GEMAAKT AAN STRAFBARE FEITEN, DAN IS HET NIET VANZELFSPREKEND DAT DE PRESIDENT DAARVOOR WORDT VERVOLGD. HET AMERIKAANSE MINISTERIE VAN JUSTITIE HANTEERT EEN RICHTLIJN DIE STELT DAT DIT BIJ EEN ZITTEND STAATSHOOFD NIET MOGELIJK IS.
Dat is de bevoegdheid van een president en zijn kabinet, als uitvoerende macht, om interventies door de wetgevende en juridische machten te blokkeren.
Gelaten
Een van de zaken die Mueller heeft onderzocht is of president Trump de rechtsgang heeft belemmerd door zijn Rusland-onderzoek te dwarsbomen. Zo heeft Trump FBI-directeur James Comey ontslagen. Comey leidde aanvankelijk het onderzoek naar Russische inmenging bij de presidentsverkiezingen.
Het Witte Huis reageert gelaten op het nieuws dat het rapport af is. Woordvoerder Sarah Sanders twittert dat ze uitkijkt naar de resultaten ervan en dat het Witte Huis niet van tevoren op de hoogte is gesteld.
rump viel Mueller en het Ruslandonderzoek tientallen keren publiekelijk aan. Hij noemt het onderzoek een “heksenjacht” die door de Democratische Partij is ingegeven en stelde dat Muellers team bevooroordeeld is.
Volgens een medewerker van het ministerie van Justitie, worden door Mueller geen nieuwe aanklachten geadviseerd. Mocht Mueller hebben vastgesteld dat Trump zich mogelijk zelf schuldig heeft gemaakt aan strafbare feiten, dan is het niet vanzelfsprekend dat de president daarvoor wordt vervolgd.
Het Amerikaanse ministerie van Justitie hanteert een richtlijn die stelt dat dit bij een zittend staatshoofd niet mogelijk is. De vraag of die richtlijn in steen is gegoten, waar de deskundigen het niet over eens zijn, kan leiden tot een slepend juridisch en politiek gevecht. Van minister Barr is in ieder geval bekend dat hij een voorstander van de richtlijn is.
Een andere optie waar veel over wordt gesproken is afzetting. Dat is echter geen juridisch, maar een politiek proces, waarin een president wordt berecht door de Senaat. Die is echter in Republikeinse handen momenteel, dus veel zal daar niet van komen.
Doofpot
De Democraten in het Congres lieten vrijdag meteen weten het rapport snel te willen inzien, voordat Trump de kans krijgt die “in de doofpot te stoppen”. Ook vinden zij het van belang dat Trump de bevindingen niet eerst mag inzien en dat het Witte Huis zich niet bemoeit met welke stukken al dan niet open baar worden gemaakt.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden stemde in maart unaniem in met een resolutie die stelt dat het rapport in zijn geheel openbaar moet worden gemaakt. Die is niet bindend, maar het is tekenend dat ook de Republikeinse minderheid in het Huis er volmondig mee instemde. Trump heeft zelf ook meerdere malen gezegd dat het rapport wat hem betreft openbaar mag worden gemaakt. Hij zegt niets te verbergen te hebben.
Uit het Ruslandonderzoek zijn een grote hoeveelheid aanklachten aan het adres van Trump-intimi, oud-medewerkers van de president en Russische inlichtingenmedewerkers gevloeid.
OOK DE KRITIEK DAT HET ALLEMAAL WEGGESMETEN BELASTINGSGELD WAS, RAAKT GEEN HOUT: HET ONDERZOEK KOSTTE 28 MILJOEN DOLLAR MAAR HET BRACHT AL 48 MILJOEN OP DOOR DE INNINGEN VAN BOETES VOOR ALLEEN AL BELASTINGSFRAUDE DOOR DE VERDACHTEN.
In totaal heeft Mueller aanklachten ingediend tegen of schuldbekentenissen losgekregen van 34 individuen en drie (Russische) bedrijven. Zes van de aangeklaagden zijn oud-adviseurs van Trump.
Ondanks de vele klachten van Trump en zijn aanhangers dat Mueller en zijn team het onderzoek eindeloos probeerden te rekken, lijkt hij zijn werk snel te hebben gedaan: historisch gezien hadden speciaal aanklagers daar gemiddeld bijna tweeënhalf jaar voor nodig.
Ook de kritiek dat het allemaal weggesmeten belastingsgeld was, raakt geen hout: het onderzoek kostte 28 miljoen dollar maar het bracht al 48 miljoen op door de inningen van boetes voor alleen al belastingsfraude door de verdachten.
HET EINDRAPPORT VAN HET RUSLANDONDERZOEK MARKEERT HOE DAN OOK SOWIESO NIET HET EINDE VAN DE ONDERZOEKEN NAAR TRUMP EN ZIJN REGERING.
Niet het einde voor Trump
Het eindrapport van het Ruslandonderzoek markeert hoe dan ook sowieso niet het einde van de onderzoeken naar Trump en zijn regering.
De Democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden heeft al verschillende onderzoeken gelanceerd en een groot aantal andere aangekondigd. De onderwerpen daarvan variëren van Trumps zakenverleden tot de aanpak van de nasleep van de orkaan Maria in Puerto Rico en het scheiden van migrantenfamilies aan de Amerikaanse zuidgrens.
Ook het Ruslandonderzoek zal de Democraten aanzetten tot nader onderzoek. De Democraat Jerry Nadler, voorzitter van de commissie voor Justitie van het Huis van Afgevaardigden, heeft al laten weten dat het de plicht van het Huis is om de bevindingen van Mueller te toetsen.
Daarnaast heeft de speciaal aanklager een aantal van zijn onderzoeksresultaten gemeld bij federale aanklagers, die naar aanleiding daarvan strafrechtelijke onderzoeken zijn gestart.
