Tijdens het Tweede Kamerdebat over de voortgang van de formatie was Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet snoeihard. Deze kartelformatie bewijst, zei hij, dat FVD al vier jaar lang gelijk heeft. Het moet totaal anders in de politiek. Hoe? Ja, daar had hij ook een visie voor – dezelfde die hij na de vorige verkiezingen al verkondigde: dualisme, een zakenkabinet en een ‘akkoord’ op hoofdlijnen.
“De formatiesoap wordt zo langzamerhand onnavolgbaar,” zei Baudet. “De betrokkenen hobbelen van nachtelijk Kamerdebat naar sorry-persconferentie; van wegen die zich scheiden tot knipoogsessies en formatiegeflirt. Steeds meer Nederlanders zijn hier helemaal klaar mee.”
Een mooie opening van zijn toespraak, maar hij begon nog maar net. Want Baudet wilde het ook even hebben over Mariëtte Hamer, van de PvdA, die nu dan maar even de informatie moet gaan leiden. “In de nieuwste editie van deze soap vernamen we vanochtend uit de krant – sommige dingen veranderen blijkbaar nooit – dat PvdA’er Mariëtte Hamer zou worden voorgedragen als informateur. Daarmee zijn we weer helemaal terug in het stramien van de oude politiek.”
“Vier jaar geleden hield ik hier een verhaal op deze plek, ik was toen net verkozen, dat helaas één op één toepasbaar is op de huidige situatie,” ging Baudet verder. “Want op 17 maart heeft de kiezer gesproken.” Op dat moment brak hij een lans voor de Tweede Kamer, het parlement. Dat heeft zichzelf laten castreren, maar dat is een vrijwillige keuze geweest. Als de Kamer wil heeft het wel degelijk alle touwtjes in handen. Het enige wat daar voor nodig is? Visie en moed.
“Wij zijn de honderdvijftig afgevaardigden,” zei Baudet. “De vertegenwoordigers van de volkswil. Wij zijn soeverein, wij representeren de soevereiniteit van Nederland. En wij moeten als Kamer richting geven aan de koers van het land.”
Maar helaas hebben heel veel Kamerleden niet in de gaten hoe ons systeem ontworpen is en hoe het hóórt te werken. Daarom legde Baudet het maar weer voor ze uit. “Elke keer dat er op een onderwerp 75+1 stemmen zijn kunnen wij op dat onderwerp een besluit nemen. Wij, wij honderdvijftig zouden dus het initiatief moeten nemen nu na de verkiezingen, in plaats van af te wachten, want dat is tóch wat er de hele dag gebeurt. In achterkamertjes wordt iets besproken, vervolgens wordt dat ons medegedeeld. In het begin van dit debat waren ook al een aantal interrupties daarover. Wij lopen achter de feiten aan.”
Dit is helemaal niet nodig. Het kan anders. Héél anders. “In plaats daarvan zouden wij moeten aangeven wat de grote lijnen zijn waar meerderheden voor zijn na deze verkiezingen. Op sommige punten zal dat een meerderheid zijn over links. Op andere punten zal dat een meerderheid zijn over rechts. Waar maar ook die meerderheden zijn moet dat eerst helder worden. Dus we moeten een serie van een heleboel stemmingen doen waaruit blijkt waar de meerderheden en niet voor bestaan in de nieuwe Kamer.”
“Vervolgens zoeken wij daar experts bij, mensen uit de samenleving, die op hoofdlijnen dat beleid onderschrijven en willen gaan uitvoeren. En de Kamer kan dan écht haar taak doen.”
Want op dat moment is de Kamer immers onafhankelijk van het kabinet – van de uitvoerende macht. De wetgever en uitvoerende macht staan los van elkaar, hoewel de eerste bepaalt wat er gebeurt.
Dit klinkt allemaal heel radicaal, en dat is het ook in zoverre het woord “radicaal” eigenlijk betekent “tot de wortel.” Want dit is de wortel van onze grondwet en dus van het systeem waarin wij leven. Dit is hoe het ooit eens bedoeld was. Baudet weet dat ook, en zéi dat dus ook. “Zo hoort de democratie te werken. Zo is het ontwikkeld ook, in onze Grondwet. Zo is het in de 19e eeuw tot ontwikkeling gekomen.
Het belangrijkste voordeel hiervan is dat je dan daadwerkelijk dualisme krijgt. Maar er zijn ook ándere voordelen. Bijvoorbeeld: het zorgt ervoor dat elke partij regelmatig “meedoet.” Want verschillende meerderheden worden op verschillende onderwerpen door verschillende partijen gevormd. Er zal dan geen sprake zijn van een “cordon sanitaire” om welke partij dan ook. Het is de representatieve democratie zoals die bedoeld is.
Ook zorgt het ervoor dat je stevig beleid krijgt en niet, zoals Baudet het zei, “de slappe hap” die we de afgelopen jaren en zelfs decennia gezien hebben met beleidsideeën van verschillende partijen die gewoon tegen elkaar worden weggestreept, alsof ze kwartetten. “Nu gebeurt dus precies het omgekeerde, precies verkeerd om doen we het nu,” aldus Baudet terecht. Mariëtte Hamer begeeft zich straks in de achterkamertjes, daar wordt het één en ander uitgewisseld tussen de kartelpartijen, en wat er uitrolt is vervolgens een beleid waar niemand iets aan heeft – niemand, behalve de kartelpolitici die hun mooie baantjes hebben en houden.
“Niet de inhoud dus, de inhoud waar meerderheden voor zijn, maar de kartelbelangen en de partijbelangen, die worden leidend,” voorspelde Baudet. “We dreigen hier als volksvertegenwoordigers straks weer met een dichtgetimmerd regeerakkoord te worden geconfronteerd, ongeacht alle mooie woorden over een dun regeerakkoord, een beginselakkoord, enzovoorts. Ik geloof daar helemaal niets van. Het wordt gewoon weer dezelfde oude politiek.”
“Dus zeg ik, net als vier jaar geleden: dit is een partijkartel. En dat kartel dat moeten wij doorbreken. Dat kúnnen wij doen als Kamer. Het is tijd voor een wedergeboorte van dat democratisch bestel.”
Wijze woorden, maar natuurlijk werden die net zo snel weer genegeerd door het partijkartel. Want als het partijkartel ergens een hekel aan heeft dan is het luisteren naar een man die begrijpt hoe ons systeem hoort te werken. Zo’n man zwijgen ze liever dood. Letterlijk.
Je moet inloggen om een reactie te plaatsen.