Hij wil de relatie met de VS ‘ontdramatiseren’, zei EU-baas Jean Claude Juncker. Vandaag krijgt hij de kans tijdens een gesprek met president Trump. Kan Juncker een handelsoorlog voorkomen?
Wat staat er op het spel voor de EU en de VS?
Niet meer of minder dan de dreiging van een complete handelsoorlog. Trump startte de vijandelijkheden met een invoerheffing van 25 procent op Europees staal en 10 procent op Europees aluminium. De EU sloeg terug met heffingen op onder meer pindakaas, bourbon en Harley Davidson-motoren.
Nu richt Trump zijn pijlen op de Europese auto-export naar de VS, ter grootte van zo’n 50 miljard euro. Vooral de Duitse auto-industrie zal de gevolgen van een importheffing merken. De Rabobank berekende dat die Duitsland 0,3 procent economische groei kan kosten. ,,Het zal Duitsland niet in een recessie storten, maar het is wel serieus geld”, zegt Rabo-econoom Elwin de Groot.
Als de heffingen er komen, zal de EU terugslaan. En dat zal weer tot nieuwe maatregelen vanuit de VS leiden, waardoor de handelsoorlog snel kan escaleren, met mogelijk serieuze economische consequenties. Dan kan de groei met procenten terugvallen en de werkloosheid oplopen. Tot nu toe is de EU heel voorzichtig met tegenmaatregelen om de zaak niet op de spits te drijven. Maar Europa zal zich niet als een mak schaap naar de slachtbank laten leiden.
Hoe groot is de kans dat Trump zijn dreigement uitvoert?
Vrij groot. De Amerikaanse president ligt duidelijk op ramkoers met de handelspartners van de VS. Zo loopt de spanning met China verder op en zei Trump onlangs dat hij ‘geen enkele Mercedes meer wil zien op Fifth Avenue in New York’. Afgelopen week noemde hij de EU nog de ‘vijand die ons besteelt’. Die woorden gaan er in als koek bij zijn Republikeinse achterban. Onder die kiezers staat een overgrote meerderheid achter zijn beleid.
In november zijn er tussentijdse verkiezingen in de VS en Trump hoopt die te winnen door zich nu op te werpen als de voorvechter voor banen voor Amerikaanse arbeiders.
Heeft Trump een punt?
Het staat buiten kijf dat er veel Amerikaanse banen verloren zijn gegaan in bijvoorbeeld de staalindustrie. Maar dat is in Europa niet anders. De Europese staalindustrie heeft zich aangepast door te specialiseren in producten met een hoge toegevoegde waarde. Tata Steel in IJmuiden heeft daarvoor jarenlang geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling. Dat hebben Amerikaanse bedrijven veel minder gedaan, waardoor ze nu slechter kunnen concurreren en voor sommige staalproducten afhankelijk zijn van het buitenland. Maar dat kun je de buitenlandse concurrenten niet verwijten.
Trump wijst graag op de 10 procent invoer van de EU op Amerikaanse auto’s. De VS heft maar 2,5 procent op Europese auto’s. Maar dat is maar een deel van het verhaal. Als je naar alle heffingen kijkt, blijken de Amerikanen onze export iets meer te belasten dan omgekeerd, dus kun je zeggen dat Trump geen punt heeft. Maar het gaat niet alleen om heffingen. De EU is bijvoorbeeld vrij streng als het om voedselveiligheid gaat. Amerikaanse chloorkippen en hormoonvlees mogen om die reden niet ingevoerd worden in Europa. Ook dat soort belemmeringen is de VS een doorn in het oog.
Wat ook niet meehelpt, is de megaboete van 4,3 miljard euro die Google vorige week kreeg. Volgens Trump een nieuw bewijs dat de EU vooral Amerikaanse bedrijven wil pakken. ,,Een vreemde redenering”, vindt De Groot van Rabobank dat. ,,Die boete is het sluitstuk van een jarenlange procedure. Dat heeft niets te maken met de spanningen in de handelsrelatie.”
Kan Juncker een deal sluiten met Trump?
Nee, die kans is verwaarloosbaar. De Franse minister van financiën Bruno Le Maire herhaalde vorige week nog maar eens het standpunt van de EU dat ‘we niet onderhandelen met een pistool op ons hoofd’. Oftewel: de heffingen moeten eerst van tafel voordat er onderhandeld wordt. Gezien de binnenlandse steun is de kans miniem dat Trump de heffingen van tafel haalt. De kans is groter dat hij juist met nieuwe heffingen komt.
Is het bezoek dus bij voorbaat mislukt?
Dat hoeft niet. Zoals Juncker al aangaf, wil hij de spanning verminderen. Iets meer zakelijkheid en wat minder emotie zouden de relatie zeker ten goede komen. Vanuit Duitsland is druk uitgeoefend op Juncker om concessies te doen om een handelsoorlog te voorkomen. Naar verluidt wil de EU-baas een voorstel doen om alle importtarieven op auto’s wederzijds af te schaffen.
,,Dat willen de Amerikanen graag, evenals de Europese autofabrikanten”, zegt De Groot. ,,Het is slim, want dan kan Trump een succes claimen.” En daarmee kan de Amerikaanse president aankomen bij zijn achterban.
Een handelsdeal is echter nog ver weg. Zeker nu Trump ervan overtuigd lijkt dat hij een handelsoorlog kan winnen. Voor Europa lijkt er voorlopig niets anders op te zitten dan de schade beperkt te houden, in ieder geval tot na de Amerikaanse verkiezingen in november. Dan zal blijken of er ruimte is voor een nieuw handelsverdrag met de VS.
4,3 miljard
De dreigende importheffing op auto’s kan Duitsland 0,3 procent economische groei kosten, volgens experts van de Rabobank.
De megaboete van 4,3 miljard euro die Google vorige week kreeg, is volgens Trump een nieuw bewijs dat de Europese Unie vooral Amerikaanse bedrijven wil pakken.
0,3%
Wij vragen jou om ons te steunen Overweeg alstublieft om ons te steunen als donateur of ondersteunend lid, ook wij hebben onze inkomsten zien dalen in deze heftige tijden daarom, KLIK HIER voor IBAN of via PayPal hieronder!, hartelijke dank en veel leesplezier.
Steun SDB via PayPal veilig en simpel.