Het gaat ogenschijnlijk uitstekend met de wereldeconomie. Maar boven dit alles hangt ook een zwaard van Damocles: een enorme schuldenberg. Die is nu – naargelang de manier van berekenen – twee tot drie keer zo groot als het globale bbp.
In de VS is er al 100 maanden economische groei zonder onderbreking. Dat is sinds 1854 maar twee keer eerder gebeurd. De aandelenbeurzen zetten record na record neer. In de VS en Duitsland flirt men zelfs met full employment.
Maar er is ook een andere realiteit: landen blijven maar geld lenen om hun financiële verplichtingen uit het verleden na te komen. Mochten de rentevoeten ook maar een fractie stijgen, dan nog zal deze schuld snel onhoudbaar worden.
In de Franse zakenkrant Les Echos bekijkt economisch journalist Jean-Marc Vittori of er uitwegen uit de komende schuldencrisis bestaan.
Wat kan niet?
Voldoende economische groei creëren opdat een land zijn schulden kan afbetalen. Want zelfs indien de economie blijft groeien, haalt ze niet langer de percentages die toelaten de schulden terug te betalen.
Wat ook niet kan is voldoende inflatie creëren, wat toelaat om schulden terug te betalen met een gedevalueerde munt. Want inflatie wordt enkel gecreëerd wanneer er schaarsheid van goederen of kapitaal ontstaat (en beide duurder worden). Maar omdat de centrale banken nu al jaren lang de markten met cash overspoelen is geld nooit zo goedkoop geweest. Het streefdoel van 2% inflatie is dan ook weinig realistisch.
Wat kan wel?
Belastingen verhogen. Dat is wat Nicolas Sarkozy en François Hollande de voorbije jaren deden. We weten ondertussen allemaal hoe het met hen is afgelopen.
Een eenmalige belasting dan? Het IMF stelde in 2013 voor om een eenmalige belasting van 10% te heffen op het spaargeld in de 15 landen van de eurozone:
“Het verleidelijke van zo’n belasting is dat ze kan worden geïmplementeerd vooraleer mensen zich er aan kunnen onttrekken en dat wordt verondersteld dat ze éénmalig is en ze het gedrag niet verstoord (en door sommigen als fair wordt beschouwd). (…) De belastinggraad die nodig is om de schuldratio (ten opzichte van het bbp) van de landen terug te brengen tot hun niveau van 2007 vergt een heffing van ongeveer 10% op alle spaartegoeden van gezinnen met een positief netto saldo.”
Nog een optie is gewoon … het faillissement aanvragen. Deze optie werd in de 20ste eeuw tot driemaal toe door Duitsland gelicht: in 1932, in 1953 en (tijdelijk) in 1990.
Zijn er nog andere mogelijkheden?
Onwaarschijnlijk: De Franse strategische denktank France Stratégie stelde vorige week de nationalisering voor van een kwart van alle gronden waarop woningen zijn gebouwd. Daarna kan op die gronden huur worden gerekend. Macron was ‘not amused’ door het voorstel.
Ongewenst: De Franse econoom Alain Minc zei in 2010 dat “schulden van deze orde van grote, kunnen maar op twee manieren worden weggewerkt: door oorlog of door inflatie.” Inflatie lijkt ondertussen achterhaald, oorlog daarentegen…
“Zo ver zijn we nog niet”, concludeert Jean-Marc Vittori. “Wanbetaling op de overheidsschuld is nog niet in zicht. Maar wanneer de rentevoeten op een dag opnieuw stijgen zal men nieuwe oplossingen moeten bedenken om de schuldenberg onder controle te brengen. Die maatregelen kunnen niet anders dan onconventioneel zijn.”
Wij vragen jou om ons te steunen Overweeg alstublieft om ons te steunen als donateur of ondersteunend lid, ook wij hebben onze inkomsten zien dalen in deze heftige tijden daarom, KLIK HIER voor IBAN of via PayPal hieronder!, hartelijke dank en veel leesplezier.
Steun SDB via PayPal veilig en simpel.